Theoloog des Vaderlands komt naar je toe dit jaar, ook in het stadion

Utrecht / Zeist - Zeistenaar Kees van Ekris (51) is drie weken geleden benoemd tot Theoloog des Vaderlands. Thelma Schoon (27) uit Utrecht is komend jaar de Jonge Theoloog des Vaderlands. Als het goed is, gaan we nog veel vaker van ze horen, want allebei willen ze dolgraag de samenleving in. "Ik begin op de Bunnikside", vertelt Van Ekris.
Eén verschil tussen de 'jonge en de oude' theoloog valt meteen op. Waar Schoon binnen de minuut reageerde via WhatsApp op het verzoek om een gesprek, duurde dat bij Ekris via de mail ruim een dag. "Ik zet me er toe mijn mobiel meer te gebruiken nu ik een meer publieke functie heb, maar ik houd er ook een beetje afstand van. Daar zit wel een soort spanning ja."
Maar de Theoloog des Vaderlands zit daarna snel in zijn rol en schakelt soepel door naar de vraag of het gebruik van de smartphone misschien ook door een theologische bril bekeken kan worden? "Jazeker", zegt hij. "Want wat doet techniek met je? Wat doet snelheid van beelden met je concentratievermogen? Wat doet het met je zelfrespect of liefde, als je altijd mooiere of betere mensen ziet? Of de troost, die er ook van uit kan gaan? Een theoloog vertraagt een beetje, die beschouwt en heeft soms een kritische houding. Dat kan ook prima met dit soort fenomenen."
Theoloog des Vaderlands
De titel Theoloog des Vaderlands wordt in Nederland jaarlijks door een jury toegekend aan een academisch theoloog die gezien wordt als ambassadeur van de godgeleerdheid. Van Ekris is in het dagelijks leven predikant in de Protestantse Kerk in Nederland en werkt voor zendingsorganisatie IZB in Amersfoort. Schoon is docent levensbeschouwing op een middelbare school in Maarssen en diaken in de Oud-Katholieke Kerk in Utrecht. Ze kreeg het geloof met de paplepel ingegoten, omdat haar moeder dominee was, en haar vader priester.
"Het is bijna een wonder!", grapt ze daarover, want als vader rooms-katholiek was geweest, was zij er ook niet geweest. Maar bij de oud-katholieken is het verplichte celibaat al honderd jaar geleden afgeschaft, vandaar. Wat haar betreft lopen ze elkaar absoluut niet voor de voeten, de jonge en de oude Theoloog des Vaderlands. Maar het ligt natuurlijk voor de hand dat zij zich iets meer op jongeren gaat richten.
"Ik zou graag willen dat jongeren met elkaar in gesprek gaan komen, of juist ook met ouderen en dus met mensen die niet per se in hun eigen bubbel zitten. Ik denk dat wij als jongeren heel erg onze eigen vrienden kiezen, onze eigen mensen, maar ik denk dat we heel veel van elkaar kunnen leren over de grenzen van die bubbels heen."
Als voorbeeld noemt ze een levensvraag die je als jongere prima aan een ouder iemand kunt stellen. "Als je nu zestig jaar jonger was geweest, wat had je dan jezelf als advies willen geven? Daar kun je elkaar vinden als mens, over de grenzen van leeftijden heen."
Het staat nog in de kinderschoenen, maar Schoon wil het komende jaar retraiteplekken gaan maken waar mensen dit soort gesprekken "over het leven zelf" met elkaar kunnen hebben. Je hoeft voor zingeving niet naar Bali, zegt ze, maar een beetje afstand nemen van je eigen omgeving kan daarbij wel helpen.
Ideologie voor het oprapen
Van Ekris gaat daarom juist zelf op pad. Hij gaat het komende jaar op meerdere plekken 'zijn oor te luisteren leggen', vertelt hij. "Het plan heet theologie voor het oprapen. Ik wil met tien mensen een dag lang optrekken, om te kijken en te vragen én te begrijpen. Het liefst ga ik een dag met een pakketbezorger mee. Of een dag met een politicus op campagne. Of een dag op een middelbare school. En dan voelen wat de druk en de vragen van de samenleving betekenen in dat individuele leven. Welke dilemma's er zijn. En eventueel wat ik als theoloog in kan brengen."
Een eerste afspraak is er al. Toen hij zijn plannen verkondigde kreeg hij al snel een stuk of dertig uitnodigingen om langs te komen, waaronder één van een student theologie die al jaren op de Bunnikside in Stadion Galgenwaard staat. Voor de theoloog is het een inkoppertje: saamhorigheid, met zijn allen achter een team, maar het gaat nog verder, zegt Van Ekris.
"Laatst met dat incident met Bas Dost (de spits van NEC zakte op het veld in elkaar nadat hij onwel werd door een ontstoken hartspier – red.), zat ik in de auto en ik hoorde aan de verslaggeefster dat ze in paniek was bijna. En je hoorde op een gegeven moment ook het publiek gaan staan en applaudisseren. Opeens komt dan de dood in het spel en voel je dat dingen doorbroken worden, zoals irritatie of concurrentie. Dat soort momenten. Daar ben ik heel benieuwd naar."
Thelma Schoon in het radioprogramma Aan Tafel, op Radio M Utrecht