Frustratie over wachtlijst voor hiv-medicatie in Utrecht: 'Budget disproportioneel klein'

PrEP-pillen tege hiv.
PrEP-pillen tege hiv. © ANP
Utrecht - Het aantal nieuwe hiv-besmettingen in Amsterdam gaat richting de nul. Volgens de GGD in de hoofdstad is dat voor een groot deel te danken aan het preventiemiddel PrEP, dat steeds beter beschikbaar is. Hoe zit dat bij ons? Er is een wachtlijst en daar is de GGD regio Utrecht niet blij mee.

PrEp?

PrEP (Pre-Expositie Profylaxe) zijn pillen die zorgen dat je geen hiv krijgt, het virus dat aids veroorzaakt. Ze zijn verkrijgbaar via de huisarts of de GGD. Je kunt de pillen elke dag nemen of alleen voor of na de seks. De pil is voor mensen die geen hiv hebben, maar wel meer kans hebben op een hiv-infectie. PrEP beschermt niet tegen andere soa’s. Gebruik daarvoor een condoom, benadrukt Soa Aids Nederland.

Er is een landelijke PrEP-pilot. In de provincie Utrecht is plek voor 432 personen, Amsterdam heeft ongeveer 3000 plekken. Doorgaans is er een wachtlijst van meer dan 500 personen in de regio Utrecht.
"Utrecht is de enige regio met een wachtlijst die langer is dan het maximaal aantal plekken", zegt Mark van den Elshout, arts Seksuele Gezondheid bij de GGD regio Utrecht. "Vergeleken met andere regio’s ontvangt regio Utrecht een disproportioneel klein deel van het budget, waardoor er bijzonder weinig plekken beschikbaar zijn voor het aantal personen dat in de regio Utrecht in aanmerking zou komen voor PrEP."
De minister kondigde maandag aan het PrEP-programma te gaan doorzetten. "Maar het lijkt er niet op dat hiermee de wachtlijsten opgelost gaan worden", zegt Van den Elshout. "Het is onduidelijk of er aandacht zal zijn voor de nadelige situatie van regio Utrecht."

Extra budget van gemeente

De GGD regio Utrecht probeert PrEP-zorg, waar mogelijk, eerst op te starten en vervolgens mensen te begeleiden naar hun eigen huisarts of andere aanbieders. "Dit doen we om mensen van de wachtlijst eerder toegang te geven. Met het extra budget van gemeente Utrecht dat sinds begin 2023 beschikbaar is, hebben we voor 125 personen extra plek per jaar voor inwoners van de gemeente Utrecht." Dat geeft enige verlichting, maar helpt niet degenen die op de wachtlijst staan uit één van de andere 25 gemeenten in de provincie Utrecht.
De GGD regio Utrecht heeft nu 557 personen in zorg en de wachtlijst blijft oplopen. "Het extra budget van de gemeente Utrecht in de periode van begin 2023, dat ook voor soa-testen beschikbaar is, is van te korte duur en gaat over te kleine aantallen om iets te zeggen over de impact op het aantal hiv-besmettingen."

Cijfers

De aidsepidemie ontstond in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Wereldwijd zijn tientallen miljoenen mensen aan de ziekte overleden en jaarlijks sterven nog altijd ruim 630.000 mensen aan de gevolgen van aids. In Nederland hebben 24.000 mensen nu hiv.

In Amsterdam hebben volgens de nieuwste cijfers vorig jaar (naar schatting) negen mensen de diagnose hiv gekregen in de stad. Al enkele jaren dalen de aantallen hard. In heel Nederland kregen in 2021 nog 427 mensen te horen dat ze de ziekte hadden opgelopen.