Utrechtse begroting in zwaar weer: structureel tekort van 21 miljoen euro

Wethouder Susanne Schilderman (D66) presenteerde vanmiddag die begroting aan de gemeenteraad. Voor de komende twee jaar is de begroting wel sluitend, wat wil zeggen dat er evenveel inkomsten als uitgaven zijn. “Dit ondanks tegenvallende inkomsten vanuit het Rijk en de val van het kabinet,” aldus de wethouder.

Utrecht heeft in totaal 2 miljard euro aan inkomsten per jaar. Een groot deel daarvan - ruim 1 miljard euro - komt van het Rijk en daar zit volgens Schilderman dan ook precies de pijn. Het Rijk heeft veel taken overgedragen aan de gemeentes, maar het bedrag dat ze daarvoor beschikbaar stellen is onvoldoende, zegt Schilderman. Een voorbeeld daarvan is de jeugdzorg.

“Vooral de lagere inkomsten van het Rijk leveren een uitzonderlijke financiële situatie op voor bijna alle gemeenten”, zegt Schilderman bij de presentatie. “Ook de val van het kabinet zorgt voor extra financiële onzekerheden.” Maar daarnaast heeft de gemeente ook last van de hoge inflatie en energiekosten. De wethouder benadrukt dat het best bijzonder is dat het gelukt is om de begroting voor de komende twee jaar sluitend te maken.

Volgens de wethouder zullen de structurele tekorten uiteindelijk ook de inwoners van de gemeente Utrecht raken. Schilderman en haar collega’s van de andere Nederlandse gemeentes doen dan ook een beroep op de politiek in Den Haag waarin ze vragen om een reële compensatie voor de taken die zij doen. Eerder deze week meldde Haagse topambtenaren dat ook in de Rijksbegroting gaten dreigen en dat een nieuw kabinet waarschijnlijk zal moeten bezuinigen of de belastingen zal moeten verhogen.

Het is niet alleen kommer en kwel in de begroting, er staan ook leuke dingen in. Wethouder Schilderman: “We ontwikkelen een sporthal in Vleuten-De Meern en we starten met de ontwerpfase voor een zwembad in het Máximapark.” En tenslotte gaat de gemeente werk maken van het losse afval dat bij ondergrondse containers geplaatst wordt.

De gemeente wil ook geld vrijmaken om de problemen op het elektriciteitsnet aan te pakken. “Het elektriciteitsnetwerk is bijna vol. Onder andere daardoor komen grote gebiedsontwikkelingen in de knel”, aldus de wethouder. “We investeren extra in slimme netoplossingen, nieuwe samenwerkingen en innovatie.”

Om de gaten in de begroting te dichten en investeringen in de toekomst mogelijk te maken denkt de wethouder aan extra subsidies, hogere parkeerkosten en geld van het Rijk voor de groei van de stad. Ondanks de hogere parkeerkosten zegt de wethouder: “We leggen de rekening niet neer bij onze inwoners.”

Tenslotte liet de wethouder weten dat het presenteren van een begroting met een tekort vanaf 2026 ook een politiek doel heeft. Volgens de wethouder kan ze daarmee aan het Rijk laten zien dat de aangekondigde bezuinigingen in het gemeentefonds gaan zorgen voor problemen bij de gemeente.

Oppositiepartij VVD noemt de begroting 'verre van realistisch'. Raadslid Margreet Ramaker: "Dit college houdt de hand op bij het Rijk in plaats van zelf scherpe keuzes te maken." Volgens de VVD hebben de ambities van dit college een bijstelling nodig. "Voor de VVD is het onbegrijpelijk hoeveel geld in allerlei reserves vastligt. Onbegrijpelijk dat inwoners wel meer belasting moeten gaan betalen: de ozb (onroerendezaakbelasting, red) is verhoogd en betaald parkeren wordt als melkkoe gebruikt", aldus Ramaker.