Dijksma praat met Tweede Kamer over demonstraties bij abortusklinieken

© RTV Utrecht / Marc van Rossum du Chattel
Utrecht - De Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma vraagt de Tweede Kamer om met een wettelijke oplossing te komen om te kunnen optreden bij demonstraties tegen abortusklinieken. Dat doet ze als voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) tijdens een gesprek met de Kamer over het demonstratierecht. Ook de Haagse burgemeester Jan van Zanen zal bij het gesprek aanwezig zijn.
Volgens Dijksma is bij dergelijke demonstraties sprake van "schurende grondrechten". Bezoekers van abortusklinieken hebben het recht die "ongestoord en ongehinderd" te kunnen bezoeken. "Dat verhoudt zich lastig met de indringende wijze waarop bepaalde groepen hun afkeer van abortus kenbaar maken in de directe omgeving van de kliniek, vaak specifiek en persoonlijk gericht op individuele bezoekers en hun precaire situatie", aldus de burgemeester.
Zij liet eerder aan de Utrechtse gemeenteraad weten dat protesten bij de abortuskliniek op de Utrechtse Biltstraat bij haar voor hoofdbrekens zorgen. Hoewel ze vindt dat mensen tegen abortus moeten kunnen demonstreren, wil ze afstand scheppen tussen bezoekers en demonstranten.

Niet onbegrensd

Van Zanen en Dijksma vragen de Kamer verder expliciet om hulp bij hun taak demonstraties in goede banen te leiden. Zij willen wettelijke instrumenten om tegen ontwrichtende acties te kunnen optreden. Zij vinden beiden dat het recht van demonstratie niet onbegrensd is. De Haagse burgemeester vindt dat er in toenemende mate misbruik van het recht op demonstratie wordt gemaakt. Wat hem betreft gaan blokkades van snelwegen bijvoorbeeld het demonstratierecht te buiten.
Volgens Van Zanen zoeken demonstranten steeds vaker de confrontatie op en niet zozeer het recht. Dit speelt vooral in situaties waarin actievoerders - "met een beroep op het demonstratierecht" - ontwrichtende acties uitvoeren, dwang uitoefenen en bevelen van de autoriteiten negeren.
Hij lijkt onder meer te doelen op de A12-blokkades van Extinction Rebellion. Rechters hebben uitgemaakt dat actievoerders bij vreedzame demonstraties geen straf meer krijgen opgelegd als zij zijn aangehouden en weggevoerd. Het Openbaar Ministerie heeft Van Zanen daarop laten weten dat er in deze situaties geen vervolging zal plaatsvinden.