Spanning voelbaar in overvolle rechtbank over kinderhartcentrum Utrecht: 'Als we dit niet zorgvuldig doen overlijden meer kinderen'

© ANP
Utrecht - Het is hard tegen hard in de rechtbank Midden-Nederland vanmiddag. Ziekenhuizen strijden voor het voorlopig behoud van hun kinderhartafdeling, hoewel minister Ernst Kuipers al heeft besloten onder andere die van Utrecht te willen sluiten. Een spoedzitting over kinderharten, gepassioneerde chirurgen en angst voor té snelle besluiten. “Als we dit niet zorgvuldig doen, zijn er niet minder, maar méér kinderen die overlijden.”
Nóg een stoel, en nóg een. Voor de spoedzitting start, stroomt de zaal vol met ziekenhuismedewerkers. Zoveel dat er dus stoelen bij moeten. Eén groepje belangstellenden moet zelfs buiten de zaal deze zaak volgen. Kijk je naar voren in de zaal: maar liefst negen zwarte toga’s. Rechts de advocaten van het ministerie van Volksgezondheid, links die van de medische centra in Utrecht, Groningen, Leiden, Amsterdam en Rotterdam. “Dit wordt een lange zit”, fluistert iemand op de eerste rij.
Want hoewel de minister heeft besloten dat slechts twee van de vier kinderhartcentra in het land openblijven (en Utrecht en de samenwerking Amsterdam/Leiden dus sluiten), gaan de ziekenhuizen daar niet zomaar mee akkoord. Het besluit van minister Ernst Kuipers lijkt ‘ongeduldig’ te zijn genomen, zegt een advocaat van het UMC Utrecht. “En dat is gevaarlijk voor de jonge patiënten waar het hier om draait.”

Waar gaat deze spoedzitting over?

Over 2,5 jaar wil minister Ernst Kuipers dat de kinderhartcentra van Utrecht en Leiden/Amsterdam de deuren sluiten. De zorg moet zich dan concentreren in Groningen en Rotterdam, om de kwaliteit te verhogen. Utrecht verzet zich tegen dit besluit – het UMC wil haar eigen kinderhartcentrum behouden. Zeker omdat veel jonge kankerpatiënten van het Prinses Máxima-centrum vaak bij de ‘buren’ van de hartafdeling te vinden zijn. Bijvoorbeeld voor moeilijke biopten.

In november is er ook nog een inhoudelijke zitting in de rechtbank en buigt de rechter zich over de vraag: heeft de minister het met dit besluit bij het juiste eind? Ondanks die zaak wil de minister dat de kinderhartcentra nu alvast starten met een “overgangsperiode”. De spoedzitting vandaag gaat daarover. Onder andere UMC Utrecht wil nog geen beslissingen nemen over de sluiting van de kinderhartcentra, voordat de rechter zich over de zaak heeft gebogen.

Bang voor eerdere sluiting

Waarom wil Utrecht nog niet aan de overgangsperiode beginnen? Kortgezegd: het UMC is bang dat de kinderhartafdeling dan nog veel eerder sluit door alle onzekerheid voor de ziekenhuismedewerkers.
Hoe dat zit? Er zijn weinig werkplekken in Nederland voor kinderhartspecialisten. Ook de medewerkers van het kinderhartcentrum in Utrecht twijfelen daarom nu al: gaan ze ‘vast’ verkassen naar Rotterdam of Groningen, omdat die locaties wél openblijven? “Het is óf dat, óf trouw blijven aan hun patiënten in Utrecht”, legt de UMC-advocaat uit. “Voorlopig kiezen zij voor het laatste. Maar iedere overstap van iemand op de kinderhartafdeling, kan het definitieve einde betekenen van het kinderhartteam in Utrecht.”
Onze dokters liggen nu al wakker wat dit voor onze jongste patiënten betekent
Advocaat UMC Utrecht
Kortom: het UMC Utrecht kan eigenlijk niemand missen op de kinderhartafdeling. Er klinkt daarop geroezemoes vanuit de zaal. Een advocaat van het Groningse ziekenhuis reageert: “Het klopt niet, hoor, wat Utrecht zegt. We hebben bij ons helemaal geen vacatures. Dus ze hoeven niet bang te zijn.” Op de tweede rij staat iemand niet veel later op. Het is een kinderchirurg uit Leiden: “Toevallig hebben jullie míj al een baan aangeboden.” Gelach vanuit de zaal, al eindigt de chirurg serieuzer. “Het is voor mij alsof ik in een rare film zit.”
Urenlang gaat het heen en weer over wel/niet sluiten en wel/niet alvast beginnen aan de samenwerking tussen de verschillende locaties. Maar belangrijker dan alle juridische onenigheden is voor alle partijen hetzelfde: het welzijn van kinderen met hartproblemen.

'Geen overhaaste beslissingen'

“Juist voor deze patiënten willen we nu even pauze, dus geen overhaaste beslissingen maken”, aldus de UMC Utrecht-advocaat. Hij wil wachten op de inhoudelijke zitting in november. “Onze dokters liggen nu al wakker van wat dit voor onze jongste patiënten betekent.”
Volgende week vrijdag doet de rechter uitspraak.