Utrechtse raad kiest niet voor extra bezuinigingen ondanks dreigend miljoenentekort

Gemeenteraad Utrecht.
Gemeenteraad Utrecht. © RTV Utrecht / Marc van Rossum du Chattel
Utrecht - Jarenlang ging het de gemeente Utrecht financieel voor de wind. Nu een tekort dreigt van 72 miljoen euro kijkt de gemeenteraad met opgehouden hand naar het Rijk. Dat bleek vandaag tijdens het debat over de Voorjaarsnota.
Alleen de VVD pleit ervoor zelf het heft in handen te nemen en fors te bezuinigen. "Dit college loopt met open ogen een ravijn in", zo sprak fractievoorzitter Marijn de Pagter onheilspellende woorden. Maar toen andere partijen hem vroegen waar hij dan op zou willen bezuinigen, kregen ze naar eigen zeggen geen bevredigend antwoord.
Het is goed dat het college financiële risico's neemt zodat de klap niet bij de allerkwetsbaarsten komt.
Rick van der Zweth (PvdA)
Utrecht komt in 2027 naar schatting 72 miljoen tekort omdat de kosten in met name de zorg (jeugdzorg en Wmo) flink stijgen. Bovendien stijgen de inkomsten vanuit de landelijke overheid niet mee. Toch hopen de meeste partijen dat het Rijk uiteindelijk over de brug komt en de portemonnee trekt voor lokale overheden.
D66, de op één na grootste partij in de gemeenteraad, verwacht dat dat nog wel gaat gebeuren en noemt de huidige Voorjaarsnota " gebalanceerd". Verder bezuinigen is volgens fractievoorzitter Maarten Koning niet nodig.

In de Voorjaarsnota geven gemeentes een tussentijds overzicht van de financiële plannen. Die nota werd vorige maand gepresenteerd. Vandaag debatteerde de Utrechtse gemeenteraad erover, tijdens de zogeheten 'Algemene Politieke Beschouwingen'. Partijen krijgen dan de kans hun mening te geven over de plannen van het stadbestuur, en te vertellen welke ideeën zij zelf hebben voor de stad.

De coalitiepartijen kunnen zich in grote lijnen vinden in de begroting van het college. Ze maken zich vooral zorgen over de tekorten in de zorg. "Dus is het goed dat het college financiële risico's neemt zodat de klap niet bij de allerkwetsbaarsten komt", zei Rick van der Zweth van de PvdA. "Ik fiets vaak naar het stadhuis en heb nog nooit zo veel mensen op bankjes zien slapen als nu. Dat is een gevolg van de zorg die vastloopt."
Ook GroenLinks, de grootste partij van de raad, wil niet dat alle bezuinigingen ten koste gaan van het sociaal domein zoals de jeugdzorg en de Wmo. "Stoppen met bepaalde voorzieningen omdat het Rijk dat niet bekostigt, raakt wat ons betreft te veel de meest kwetsbare inwoners die ons nodig hebben", zegt fractievoorzitter Julia Kleinrensink.
Collegepartij D66 stipte ook de woning- en arbeidsmarkt aan. "Nieuwbouw stagneert", zei fractievoorzitter Koning. "We doen een klemmend beroep op het college en marktpartijen om te zorgen dat er meer gebouwd wordt." Ook wil hij dat asielzoekers sneller aan het werk kunnen. "Vanaf dag 1 dag ze er zijn."

VVD wil bezuinigen

VVD'er De Pagter vreest dat de tekorten alleen maar groter worden als het stadsbestuur niet ingrijpt. "De hele tijd naar Den Haag wijzen", heeft volgen hem geen zin. Na meerdere vragen over concrete bezuinigingsvoorstellen zei De Pagter te willen snijden in het aantal ambtenaren en in het budget voor diversiteit en inclusie. Dat laatste is volgens hem geen kerntaak van de gemeente.
Andere partijen gebruikten het debat om hun speerpunten onder de aandacht te brengen. Zo vroeg CDA'er Jantine Zwinkels om meer aandacht voor verkeersveiligheid. Mahmut Sungur van DENK deelde zijn herinnering aan de Vakantiepas, waarmee arme Utrechtse kinderen vroeger goedkoop uitjes konden ondernemen in de zomermaanden. Die moet wat hem betreft weer terugkomen.
De Gay Pride, hoe leuk dan ook, zorgt voor kilo's confetti, plastic en smerige boten.
Maarten van Heuven (Partij voor de Dieren)
Er werd ook gelachen. Vooral toen Partij voor de Dieren-fractievoorzitter Maarten van Heuven zijn zorgen uitte over de toename van het aantal terrassen en festivals in de stad. "Is er nog ruimte voor wat leuks in de stad?", vroeg D66'er Koning. "U houdt toch ook van dingen als de Pride en het Songfestival?" Van Heuven reageerde: "Word ik hier nou 'geout' als Songfestivalliefhebber?"
Volgens de Partij voor de Dieren zijn grote evenementen slecht voor natuur en dieren. "Er komen er steeds meer. De Gay Pride, hoe leuk dan ook, zorgt voor kilo's confetti, plastic en smerige boten. Een festival als Verknipt (bij Strijkviertel in De Meern, red.) mag een maand lang beslag leggen op een plek waar vogels broeden. Daar gaat iets mis."
Al met al leidde het debat over de Voorjaarsnota niet tot noemenswaardige aanvallen op het college. Tot teleurstelling van Cees Bos van Stadsbelang Utrecht, die overigens net als de VVD pleit voor een sluitende begroting. "Dit is een sleetse bijeenkomst met meeknikkende, juichende coalitiepartijen", zei Bos. "Wat doe ik hier in vredesnaam?"