Is de strijd tegen straatintimidatie in Utrecht te winnen? 'Mannen zijn het probleem en de oplossing'

© RTV Utrecht
Utrecht - Nagesist, nagefloten of achtervolgd worden op straat. Nergens worden zo veel meldingen gedaan van straatintimidatie als in de stad Utrecht. Dat wil de gemeente tegengaan op een opvallende manier: mannen aanpakken. Hoe doet ze dat en werkt dat eigenlijk wel? Dat leggen we je uit in deze explainer.
De Utrechtse gemeenteraad staat positief tegenover het actieplan van burgemeester Sharon Dijksma. Wel was er nog wat kritiek van een aantal raadsleden. "Straatintimidatie pak je aan op straat. Nu gaat er veel geld naar bewustwording, dus de campagnes en workshops, maar er moet geïnvesteerd worden in de aanpak op straat, zodat het daar echt veiliger wordt", zegt raadslid Tess Meerding (VVD). "Zet bijvoorbeeld meer in op handhaving. Op die manier laat je zien dat er op straat ook écht iets gebeurt", aldus raadslid Bert van Steeg (CDA).

Hoe succesvol is de aanpak eigenlijk?

Een focus op bewustwording kan een pluspunt zijn voor de aanpak in Utrecht, zegt onderzoeker Tamar Fischer. Zij deed onderzoek naar de aanpak van straatintimidatie in Rotterdam. Daar kwam vier jaar geleden een actieplan, compleet met een app om te melden, een campagne en training van handhavers. Maar vier jaar later hebben nog steeds even veel vrouwen last van straatintimidatie als voor de campagne.
Het is een zaak van de lange adem
Burgemeester Sharon Dijksma
"Maar we hebben wel gezien dat vrouwen merken dat er veel meer kennis en begrip over het onderwerp is", aldus Fischer. "Als vrouwen nu aan mannen in hun omgeving vertellen dat ze lastig gevallen worden op straat, dan zien zij dat ook als een serieus probleem. Het geeft ook aan dat we te maken hebben met een langzame cultuurverandering die in werking is gezet. Deels door de aanpakken in verschillende gemeentes, maar ook wereldwijde thema's, zoals de #MeToo-beweging."

Landelijk strafbaar

Ook burgemeester Dijksma noemt het een 'zaak van de lange adem'. "Waar we zowel in Utrecht als Rotterdam mee worstelen, is dat er nog geen goede landelijke norm is om straatintimidatie strafbaar te stellen. We wachten nog op wetgeving. Niet zozeer omdat we denken dat we daardoor beter handhaven, maar om in de samenleving die bewustwording nog groter te maken."
Het actieplan loopt tot 2026. Elk jaar geeft de gemeente zo'n 150.000 euro uit om straatintimidatie aan te pakken.