Overleden cultuurfotografe Anna van Kooij geëerd met expositie in bibliotheek Neude

Utrecht - Dansers, muzikanten en acteurs vastleggen op de gevoelige plaat. De Utrechtse fotograaf Anna van Kooij kon het als geen ander en daarom is zij het middelpunt van een expositie in de hal van de bibliotheek op de Neude. Zelf kon ze niet meer meemaken hoe daar vandaag genoten werd van haar werk: de fotograaf overleed deze week in een hospice. Een verlies voor Utrecht, vinden bezoekers. "Ik denk dat ze heel goed de menselijkheid kon vangen."
Dirigent Reinbert de Leeuw in opperste concentratie bij een concert in TivoliVredenburg, een meisje met grote oordoppen op haar hoofd, twee scholieren die lachend een boek inspecteren of een ontmoeting op straat tussen een kind en een grote mascotte van Nijntje. Anna van Kooij leek soms wel op drie plekken tegelijk te kunnen zijn als er iets te fotograferen viel rondom cultuur in Utrecht.
"Elke Utrechter heeft wel een keer een foto van haar gezien", wordt er geclaimd in de tentoonstelling rondom haar werk in de bibliotheek van Utrecht. Een oude buurman van de fotograaf die met zijn kind langs de foto's wandelt, herinnert zich vandaag dan ook een gedreven vrouw. "Ze was fanatiek in alles wat ze deed en voor mij gewoon een hele leuke vriendelijke buurvrouw." Hij zag haar regelmatig het huis uit stuiven op weg naar een klus. "En overdag even snel naar huis met een tas over haar schouder en daarna snel weer wegsjeezen."
Ik denk dat ze heel goed de menselijkheid kon vangen.
De tentoonstelling is grotendeels samengesteld door collega-fotograaf Juri Hiensch. Hij begon met de klus toen Anna al ziek was en vroeg haar opdrachtgevers om foto's in te sturen. Zo leerde hij een kundige fotograaf nog beter kennen. "Ik denk dat ze heel goed de menselijkheid kon vangen. De sfeer en emotie van het moment. Maar ze kon ook hele mooie gestileerde beelden maken."
Hiensch wijst naar een banier met vier piano's erop. "Die maakt wel indruk. Of deze." Hij kijkt naar een foto van dansers in beweging. De blik op hun gezicht is haarscherp in beeld. De focus van de dansers springt eruit. "Een ontzettend mooie en hele gestileerde, krachtige foto", zegt Hiensch. "Dat is wat ze écht goed kon."
Utrechtse fotografe geëerd met expositie
De foto's van de Utrechtse fotografe hangen nu overal in de nieuwe bibliotheek op De Neude. Dit tot vreugde van Trea Scholten, die in de bibliotheek werkt. Ze loopt naar een foto van Terschelling als haar gevraagd wordt naar haar favoriet. "Ik denk dat dit heel typerend was voor Anna. Zij kon het onverwachtse fotograferen. En als je hier een foto ziet met op de voorgrond wat duinen, daarachter strand, daarachter allemaal mensen die in beweging zijn en daarachter de Bruine Vloot. Prachtig met die wolken erboven."
Volgens Scholten was de fotografe op veel terreinen goed. "Ik vind haar kracht in heel veel dingen zitten. In het moment, in het mensen fotograferen, het menselijke maar ook in het natuurbeeld dat ze heel mooi weer kan geven."
'Anna kon het onverwachtse fotograferen'
De bibliotheekmedewerkster ziet dat de tentoonstelling in de smaak valt bij bezoekers. Een boek waarin reacties konden worden achtergelaten, zat zo snel vol, dat er al een tweede is neergelegd. Scholten: "Je merkt: mensen komen hier, raken aan de praat, kijken naar foto's en hebben het over Anna." En dat kunnen ze in de bibliotheek op de Neude nog blijven doen tot en met 19 mei, wanneer de tentoonstelling sluit.
Maar terwijl de lieve opmerkingen en bewonderende blikken voor Anna van Kooij door de bibliotheek heen kaatsen, kan de fotografe dat zelf dus niet meer meemaken. Ze was al langer ziek, en de derde keer dat de borstkanker terugkwam, bleek die deze week te sterk. Ze werd 45 jaar.
