Stomdronken Pool bracht mensen in gevaar door brandstichting bij bibliotheek op de Neude, OM eist 1,5 jaar cel

© RTV Utrecht / Jamila van de Rijt
Utrecht - Een 25-jarige Pool die drie maanden geleden brand stichtte bij de Utrechtse bibliotheek op de Neude hangt anderhalf gevangenisstraf boven het hoofd. De man was stomdronken toen hij om 17.50 uur brandspiritus tegen de muur bij de fietsenstalling spoot en aanstak. Het vuur kon op tijd worden geblust door toegesnelde politiemensen, maar volgens de officier van justitie heeft de man met zijn actie de inboedel en de levens van de mensen in het monumentale gebouw in gevaar gebracht.
Kaspar was op vrijdagmiddag 3 februari zo beschonken dat hij zich vrijwel niets meer van de brandstichting kon herinneren. Ook van zijn arrestatie stond hem niets meer bij; hij werd de volgende ochtend geschokt wakker in een politiecel. Maar hij herkende zichzelf direct toen hij de haarscherpe beelden zag van de bewakingscamera’s die rond het pand zijn opgesteld.

Scherpe beelden

Op de beelden is te zien dat hij samen met twee anderen bij de fietsenstalling in het voormalige postkantoor staat. Dat is een plek waar volgens de beveiliging vaker Oost-Europeanen rondhangen. Op een gegeven moment haalt hij een fles met een brandbare vloeistof uit zijn rugzak. Hij draait de fles open, spuit de vloeistof onderaan de muur en steekt het aan. Daarna loopt hij naar achteren en spuit nog meer vloeistof op de muur, waardoor de vlammen oplaaien. Vervolgens loopt hij er omheen en blijft spuiten. Drie minuten later wordt hij aangehouden.
Met behulp van de brandblusser in hun auto doven de politiemensen het vuur. De schade bleef daardoor beperkt tot een verbrand raamkozijn en een geblakerde muur. Maar volgens een brandweerman die in de meldkamer live kon meekijken was er een reële kans dat het vuur naar binnen zou slaan. Door de hitte had het raam kunnen springen en had de raamdecoratie vlam kunnen vatten. Ook had het vuur zich kunnen verspreiden via de ruimte tussen de binnen- en de buitenmuur. Vooral de fietsenstalling en restaurant Meneer Potters zouden gevaar hebben gelopen. In het restaurant was het toen al redelijk druk.
Op het moment van de brandstichting waren er volgens de officier van justitie in totaal zo'n 150 mensen in het gebouw. Het pand telt meerdere verdiepingen en naast de bibliotheek, de fietsenstalling en een restaurant, zijn er ook winkels en kantoren in het pand.

Net uit de cel

Waarom Kaspar het vuur heeft aangestoken bleef vandaag onduidelijk. Hij was in een dronken bui en had vermoedelijk waanbeelden, zei hij destijds bij de politie. Hij wist ook niet idee waarom hij die dag een fles aanmaakmiddel voor barbecues bij zich had. Volgens deskundigen is hij geen pyromaan en heeft hij ook geen andere psychische stoornis. Wel heeft hij ernstige problemen met alcoholgebruik. Hij is daarvoor in Polen al twee keer in therapie gegaan, maar heeft de behandeling niet afgemaakt.
De man is pas acht maanden in Nederland, maar is in die korte tijd al meerdere keren met politie en justitie in aanraking gekomen. Hij heeft een korte celstraf uitgezeten wegens diefstal en was pas drie dagen op vrije voeten toen hij brand stichtte bij de bibliotheek. Ook lopen er nog zaken tegen hem wegens openbare dronkenschap en rijden onder invloed.
De Pool was vanuit Zwitserland naar ons land gekomen, omdat een landgenoot hem had gezegd dat hier genoeg werk was en het geen probleem was om woonruimte te vinden. Maar hij maakte het geld van zijn baantjes in Zwitserland op en leende vervolgens van zijn moeder om drank, xtc en cocaïne te kopen. "Er is gillend tekort aan arbeidskrachten en ik zie heel veel Poolse busjes. Waarom werkt u niet gewoon?", wierp een van de rechters hem op kribbige toon voor de voeten.

Hulp nodig

Volgens zijn advocaat was er hooguit sprake van een poging tot brandstichting, omdat de dikke muren van de bibliotheek voldoende bescherming boden tegen het vuur. Zij vindt de anderhalf jaar gevangenisstraf die het OM eist daarom ook veel te veel. Haar cliënt zou vooral gebaat zijn bij hulpverlening. Ze vroeg de rechtbank daarom de straf te beperken tot negen maanden cel, waarvan drie maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar.
Kaspar zegt dat hij na het uitzitten van zijn straf absoluut niet terug wil naar zijn moederland. Hij wil in Nederland of Duitsland werk zoeken en aan zijn toekomst werken. De stichting Barka is volgens de verdediging bereid om hem te helpen bij het oplossen van zijn problemen. De organisatie, die ook een kantoor in Utrecht heeft, is opgezet om het toenemende aantal Oost-Europeanen te helpen die dakloos zijn en kampen met een verslaving.
Hoe de nabije toekomst er voor de Poolse verdachte uit zal zien wordt over twee weken duidelijker. Dan doet de rechtbank uitspraak in zijn zaak.