Van bellen naar mailen: ook patiënten merken toenemende druk op huisarts

Utrecht - Even snel je huisarts bellen en dezelfde dag nog langs kunnen komen? Volgens de Patiëntenfederatie lukt dat steeds vaker niet meer. Bijna 1 op de 3 patiënten gaf in een peiling van de Utrechtse organisatie aan dat hun huisarts de afgelopen jaren minder bereikbaar is geworden.
Dat minder bereikbaar zijn, zit 'm volgens de patiënten in verschillende zaken. De één vindt het lastiger om de huisarts te pakken te krijgen, bijvoorbeeld door een lange wachttijd aan de telefoon. Anderen geven aan dat het langer duurt dan ze gewend zijn voordat ze langs kunnen komen in de praktijk.
"Dat laat duidelijk zien dat de druk op de huisartsenzorg toeneemt", zegt de Patiëntenfederatie Nederland. "Desondanks blijkt uit het onderzoek ook dat het huisartsen – soms door zich in vele bochten te wringen – nog altijd lukt om bijna iedereen die dat nodig heeft van zorg te voorzien, zeker in noodgevallen."
De Patiëntenfederatie hield een peiling onder 12.374 respondenten van het Zorgpanel. 34 procent van hen geeft aan dat de bereikbaarheid van de huisarts is veranderd. De Patiëntenfederatie benadrukt dat hun panel vooral bestaat uit mensen die vaak gebruik maken van de huisartsenzorg, bijvoorbeeld door chronische klachten. "Mensen die minder vaak naar de huisarts gaan, merken hier ook minder van," legt een woordvoerder uit.
Digitale deur
Huisarts Tom Rebholz werkt in Nieuwegein. Hij herkent de ervaringen uit het onderzoek bij zijn eigen patiënten. Hij vat het kort samen: "Toenemende zorg en een krapte aan personeel. Daar begint het."
Een stuk van die zorg digitaliseren is volgens hem dan ook een manier om een beetje druk te verlichten. Bij zijn praktijk gebeurt dat ook. Zo kunnen patiënten online een afspraak maken, een vraag stellen of een foto sturen. Die vraag of foto komt dan direct bij de dokter terecht.
"Doordat mensen hun eigen afspraak kunnen inplannen, ontlast dat ook de assistenten en dat is voor onze bereikbaarheid weer goed. Dat zijn zeker dingen die helpen", legt Rebholz uit. Hij benoemt ook de site 'Thuisarts', waar huisartsen betrouwbare informatie zetten over veelvoorkomende klachten en diagnoses.
Van bellen naar mailen: ook patiënten merken toenemende druk op huisarts
Ook de Patiëntenfederatie ziet kansen om de zorg te verbeteren doormiddel van digitalisering. Volgens directeur Dianda Veldman kan bijvoorbeeld het opsturen van foto's veel tijd schelen. "Dan hoef je niet in de wachtkamer te zitten. De huisarts kan waarschijnlijk in 30 seconden zien wat het is. Dat scheelt een hoop tijd."
Dat betekent volgens de organisatie niet dat huisartsen volledig digitaal moeten worden; het zou voor patiënten altijd mogelijk moeten blijven om langs te kunnen gaan bij de huisarts.
Keerzijde
Dokter Rebholz en de Patiëntenfederatie waarschuwen wel beiden dat digitalisering niet dé magische oplossing is waarmee alle problemen in de zorg verholpen kunnen worden. De digitale zorg kent helaas ook nadelen.
"Per mail een vraag stellen is beperkt", zegt Rebholz. "Patiënten kunnen één vraag of één foto opsturen en daar kan ik één antwoord op geven. Ik heb niet, zoals in een spreekuur, een gesprek. En als een foto niet goed is, ga ik geen diagnose stellen."
Daarbij speelt mee dat niet iedereen even handig is met de digitale middelen van zorgverleners. Volgens de arts zijn mensen onder de 50 in het algemeen iets handiger met de online omgeving. Hij ziet ook 70- of 80-plussers die goed overweg kunnen met de digitale zorgverlening, "maar voor die groep is het gemiddeld ingewikkelder".
En de patiënt?
Die is over het algemeen blij met de online mogelijkheden die praktijken zoals die van Rebholz, zegt de huisarts zelf. Zij kunnen in hun eigen tijd afspraken inplannen en hoeven daarvoor niet lang in de wachtlijn aan de telefoon. Ze kunnen ook buiten kantoortijden hun vragen stellen. Volgens Rebholz maken steeds meer van zijn patiënten gebruik van die mogelijkheden.
De Patiëntenfederatie hoopt dat huisartsenpraktijken zich de komende tijd meer gaan ontwikkelen op het digitale vlak. "Voor veel vragen of kwaaltjes leent contact via een beveiligde chat of e-mail zich ook goed. De tijd die een huisarts daarmee bespaart, kan hij of zij besteden aan patiënten die dat echt nodig hebben."