De visdeurbel is terug, maar wat staat daar links in beeld?
Utrecht - Hij keert terug: de visdeurbel. Vanaf 09.30 uur is het voor het derde jaar op rij mogelijk om het Utrechtse onderwaterleven bij de Weerdsluis live te volgen. En het is dit jaar "een iets spannender beeld", aldus stadsecoloog Mark van Heukelum. Want niet alleen het groene water en eventuele vissen zijn te zien, er staat ook een stuk Domtoren pontificaal voor de camera. Daarmee hoopt Van Heukelum aandacht te vragen voor zijn volgende project.
De visdeurbel is in 2021 voor het eerst gelanceerd. Via een liveverbinding met een onderwatercamera kunnen mensen van over de hele wereld meekijken naar wat er voor de sluis zwemt. Zoals vissen die op doortocht zijn maar vanwege de dichte sluis niet verder kunnen. Zie je zo'n vis op de camera? Dan kun je aanbellen en krijgt de sluiswachter een seintje zodat die de sluis open kan doen. Dat moet de vissen helpen bij hun migratie door de stad waarna ze zich ergens anders kunnen blijven voortplanten.
Utrechters omarmden de deurbel twee jaar geleden massaal. In het totaal werd tijdens het eerste jaar meer dan 100.000 keer op de bel gedrukt. Enthousiastelingen kwamen trouwens niet alleen uit de stad zelf: ook in de VS, Rusland en Australië werd meegekeken. Ook vorig jaar kon je tijdens het vissenmigratieseizoen onder water een blik werpen.
Een kale bedoening
Dat de bel er ook dit jaar weer is, verbaast dus niet. Maar wat het stuk Domtoren daar doet? Van Heukelum, in 2021 een van de initiatiefnemers, legt het graag uit: "De visdeurbel was een eerste stap om vissen de stad in te laten. De volgende uitdaging is om ze een eigen plek te geven in de stad."
Daarvoor zijn de grachten nu eigenlijk nog te kaal en leeg, legt hij uit. Het is aan de gemeente en het waterschap om een leefgebied te creëren in de singel. "Daarvoor is structuur nodig. Het liefste creëer je dat met waterplanten maar niet overal is dat mogelijk. Dan zijn kunstmatige structuren, bijvoorbeeld van hout of steen, ook een goede optie. Daar gaat van alles op en omheen leven."
Hij hoopt dat dit ook gebeurt met het stuk Domsteen bij de Weerdsluis. "Het zal niet meteen een enorm habitat worden, daarvoor staat het ornament er te kort. Maar ik verwacht wel dat vissen blijven hangen in de luwte en dat je er kruipende beestjes op gaat zien."
Er wordt al langer gewerkt aan de Utrechtse onderwaterwereld. Zo plaatste het waterschap kunstmatige riffen en plantte de gemeente waterplanten.
Obstakel voor boten?
De visdeurbel is geopend tijdens het vissenmigratieseizoen. Het ornament blijft al die tijd staan. Overigens zullen boten daar weinig last van hebben. "Het ligt op een plekje waar eigenlijk niemand komt en neemt niet veel meer ruimte in dan de camera zelf."
Nieuwsgierig naar dit stuk Domtoren? Bij laag en helder water is het topje van het ornament te zien volgens Van Heukelum.
Overigens hoopt Van Heukelum in de toekomst nog veel meer stukken Domtoren in het Utrechtse water te plaatsen. Tijdens een avond waarop ideeën werden gepresenteerd over wat er met het restmateriaal van de Domtorenrestauratie moest gebeuren, kwam het idee van een onderwaterrif voorbij.
Daarbij zou een groter gebied voor onderwaterleven bestaande uit Domstenen moeten ontstaan. Domsteen leent zich daar volgens de stadsecoloog uitstekend voor. "Het is natuursteen en prachtig materiaal. En de vis maakt het niet zo veel uit: als het maar structuur geeft en ruimte biedt."
Benieuwd wat er nog meer met het Dommateriaal gebeurt?
Wat gebeurt er met het restmateriaal van de restauratie van de Domtoren?
