Grote teleurstelling voor UMC Utrecht: centra voor kinderhartchirurgie komen in Rotterdam en Groningen
Utrecht - De kinderhartchirurgie in Nederland gaat geconcentreerd worden in Rotterdam en Groningen. Dat betekent dat de academische ziekenhuizen in Utrecht, Leiden en Amsterdam op termijn moeten moeten stoppen met de operaties. Dat heeft minister Ernst Kuipers voorlopig beslist. UMC Utrecht noemt het voorgenomen besluit "onbegrijpelijk en zegt enorm teleurgesteld te zijn.
De discussie over centralisering van kinderhartchirurgie speelt al dertig jaar Nederland heeft nu vier centra waar kinderen kunnen worden geopereerd aan aangeboren hartafwijkingen: Rotterdam, Utrecht, Groningen en een samenwerking van Amsterdam en Leiden. Het ministerie wil dat twee centra overblijven.
Kwaliteit van de zorg
De operaties die hier worden uitgevoerd zijn vrij zeldzaam. Voor de kwaliteit van de zorg is het beter om de zorg te concentreren omdat er in de toekomst niet genoeg patiënten zijn voor vier centra, waardoor artsen niet voldoende operaties uitvoeren om hun vakbekwaamheid op niveau te houden. De universitair medische centra (umc's) en de minister zijn het daar ook wel over eens. Een aantal van de betrokken ziekenhuizen zag wel liever dat drie centra zouden overblijven die de ingrepen uitvoeren, maar dat vond de minister geen goed plan.
Kuipers heeft overigens steeds benadrukt dat de ziekenhuizen de meeste zorg voor hun patiënten ook na de concentratie zelf kunnen blijven leveren. Enkel de chirurgische ingrepen worden geconcentreerd, voor controles blijven dezelfde ziekenhuizen beschikbaar.
In eerste instantie wilde het ministerie het UMC Utrecht en het Erasmus MC in Rotterdam aanwijzen. Dat leidde tot kritiek van de Tweede Kamer en de ziekenhuizen die hun kinderhartchirurgie zouden moeten sluiten, het UMCG in Groningen en het LUMC in Leiden. Ook de drie noordelijke provincies zagen de plannen niet zitten.
Reactie van Ernst Kuipers, Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Vorige week werd bekend dat de academische ziekenhuizen, waaronder UMC Utrecht, het niet eens konden worden over een gezamenlijk advies over de concentratie van kinderhartchirurgie. Minister Kuipers had daarom gevraagd, maar de ziekenhuizen zeiden dat ze geen goed zicht hebben "op de daadwerkelijke effecten op de overige zorg". Daarom was volgens hen de minister nu aan zet.
Twee weken om te reageren
Kuipers schrijft in een brief aan de Kamer dat het een voorlopig besluit is. De ziekenhuizen krijgen de mogelijkheid om op zijn besluit te reageren. Wel blijkt dat hij vindt dat het Erasmus MC in Rotterdam de beste papieren heeft, en dat het goed is om zo mogelijk ook nog een centrum buiten de Randstad te hebben. Dat betekent dus dat Utrecht en Leiden afvallen. Er komt ook een overgangsperiode van 2,5 jaar om de ziekenhuizen en de patiënten te helpen bij de voorbereiding.
Kuipers wil zo snel mogelijk een definitief besluit nemen, omdat er naar zijn idee al te lang over wordt gediscussieerd. De ziekenhuizen hebben twee weken gekregen om te reageren.
Het is onbegrijpelijk, we zijn enorm teleurgesteld
"We zijn enorm teleurgesteld in het voorgenomen besluit van de minister", reageert het UMC Utrecht. "Het is onbegrijpelijk dat het belang van instellingen boven dat van de kwaliteit en continuïteit van zorg voor patiënten gaat." UMC Utrecht betreurt het dat de eerder ingezette samenwerking met kinderoncologie in het Prinses Máxima Centrum nu weer deels teniet wordt gedaan.
De directe beschikbaarheid van de kindercardiologie, thoraxchirurgie en kindercardio-anesthesie is essentieel voor de kwaliteit van zorg voor een belangrijk deel van onze kinderoncologische patiënten. Het gaat om 50 kinderen per jaar met bijvoorbeeld een tumor in de borstholte, een longresectie, een mediastinaal proces of een congenitale hartafwijking. Daarnaast zijn er kinderen die als gevolg van chemotherapie of radiotherapie een verminderde hartfunctie hebben.
UMC Utrecht wijst erop dat de "unieke letterlijke- en figuurlijke brug" tussen het Wilhelmina Kinderziekenhuis en het Prinses Máxima Centrum, niet kan worden overgenomen door andere centra. "Dit betekent onnodige vervoersbewegingen voor ernstig zieke kinderen met kanker en een veiligheidsrisico voor kinderen, die in acute situaties de expertise van een kinderthoraxchirurg of kinderanesthesist nodig hebben. We zijn trots op onze zorgverleners die zich altijd met hart en ziel inzetten voor hun patiënten en dat zullen blijven doen. We bestuderen het voorgenomen besluit."
Het is noodzakelijk om de operaties voor kinderen met aangeboren hartafwijkingen te concentreren. Dat zeggen de Hartstichting, stichting Hartekind, Harteraad en de Patiëntenvereniging Aangeboren Hartafwijkingen (PAH) in een gezamenlijke reactie. De vier organisaties vinden dat door de concentratie "de kwaliteit van specifiek deze ingrepen niet alleen nog beter wordt, maar ook in de toekomst op een hoog niveau blijft".
De Hartstichting, Hartekind, Harteraad en de PAH zijn wel van mening dat het voorgenomen besluit "nog veel vragen en zorgen zal oproepen bij patiënten over wat dit nu concreet voor hun zorg betekent". De organisaties willen daarom dat er maatregelen komen "voor alle gevolgen die de concentratie naar Rotterdam en Groningen met zich meebrengt."
De coalitiepartijen zijn blij dat er een keuze is gemaakt voor de ziekenhuizen die gespecialiseerde chirurgie voor bepaalde aangeboren hartklachten blijven leveren. Ook PvdA-Kamerlid Henk Nijboer spreekt van "geweldig nieuws voor de zorg, kinderen, ouders en medewerkers in Noord-Nederland". PVV'er Fleur Agema noemt het besluit echter "raar".
