Expert over Utrechts alternatief verbreding A27: 'Terugdringen verkeer is heel ambitieus'

Zes in plaats van vier rijstroken binnen de bestaande betonnen tunnelbak, de omliggende wegen beter benutten en het verminderen van het autoverkeer. Dat is een notendop het alternatief dat bestuurders van de provincie en de gemeente Utrecht gisteren presenteerde voor de bestaande plannen van het Rijk. In die plannen moet onder andere een deel van de natuur in Amelisweerd wijken voor een verbreding van de snelweg.

De regio mocht van het Rijk met een nieuw plan komen omdat zij de verbreding van de A27 bij Amelisweerd niet zien zitten, met name omdat voor dat plan honderden bomen gekapt moeten worden.

René Bruinsma geeft advies op het gebied van verkeersthema's als bereikbaarheid en veiligheid. Hij boog zich over de drie pijlers waar het plan uit bestaat. De eerste is het inperken van de verwachte groei van het autoverkeer. Bruinsma: "Dat is in ieder geval heel ambitieus. Maar we zitten nu veel te veel in de auto en moeten echt een transitie maken. Daarvoor is echt een gedragsverandering, een andere manier van denken nodig. Dat vergt van iedereen heel veel."

Volgens Bruinsma begint dit al bij de opvoeding. "Zelf ben ik 55 en opgevoed in een tijd waarin je als 18-jarige meteen een rijbewijs kreeg en in de auto werd gezet. Nu zou je in de opvoeding rekening moeten houden met vragen als: hoe ziet jouw situatie eruit als volwassene? Kun je überhaupt van een auto gebruik gaan maken, hoe doe je dat dan, en wanneer doe je dat dan?"

Volgens het nieuwe plan van de gemeente en provincie moet er geïnvesteerd worden in een goed alternatief voor reizigers, zoals een fietsroute of ov-verbinding. Bruinsma: "Een goed ov-netwerk is relatief. Om reizigers te prikkelen om voor het ov te kiezen moeten we het hebben over een betrouwbaar en misschien goedkoper netwerk. Mensen willen snel van a naar b, en als je niet zeker weet of de trein komt en dan nog moet uitzoeken of je vervolgens met de bus moet... Het OV moet passender worden gemaakt om een goed alternatief voor de auto te kunnen bieden."

Ook rekeningrijden moet zorgen voor minder verkeer, zeggen de gemeente en provincie. Zulke impopulaire maatregelen zijn nodig om minder verkeer af te dwingen, zegt Bruinsma. "Rekeningrijden is een goed middel om mensen uit de auto te halen, en dus voor minder weggebruikers te zorgen."

De tweede pijler is het verhogen van de capaciteit van de A27 door het aantal rijstroken van vier naar zes te brengen. In het plan wordt de weg niet verbreed, en de rijstroken worden dus smaller. "Ik ben heel erg benieuwd hoe men dit vorm gaat geven. Aan de breedte van de weg wordt namelijk de snelheid gekoppeld; op een smallere weg ligt de maximumsnelheid lager."

Is de maatregel dan nog zinvol? "Als er evenveel auto's over de weg rijden heb je evenveel capaciteitsproblemen als nu. Ik denk dat er dan, door het langzamer rijden, niet veel winst bereikt gaat worden. Maar als het lukt om voor minder verkeer te zorgen kan deze maatregel wel zinvol zijn. Dan heb je minder verkeer over meer gebied, dat je beter kunt verdelen. Dat doet de doorstroming goed."

Als laatste willen de provincie en de gemeente dat het netwerk van verschillende wegen beter wordt benut, door bijvoorbeeld verkeer dat naar de stad Utrecht leidt via een andere route te leiden. "Beter benutten kan werken, maar ook dit hangt weer samen met de andere twee pijlers. Het wegennetwerk is een complex geheel en het is de vraag of alles bij elkaar leidt tot het gewenste resultaat. Of dat zo is, is afhankelijk van hoe men het doet, wanneer men het doet."

Veel van zulke details staan nog niet in het plan. Het gaat namelijk nog om een eerste verkenning, er volgt nog meer onderzoek. Bruinsma: "Er rijden geloof ik zo'n 180.000 voertuigen per dag over de A27, een behoorlijk aantal. Waar komen al die mensen vandaan, waar gaan ze naartoe? Daar zou je onderzoek naar kunnen doen. Ook kun je aan de hand van verkeersmodellen uitrekenen hoe het verhogen van het aantal rijstroken uitpakt."

Aan de hand van deze informatie is het dan ook nog zeer moeilijk te zeggen hoe het plan uitpakt, zegt Bruinsma. "Het heeft op dit moment meer een politieke lading dan een verkeerstechnische, inhoudelijke lading."