Getraumatiseerde vluchteling stichtte brand bij huis in steeg naast Jacobikerk Utrecht
Utrecht - "I am going to burn you all in here, I am going tot kill you!" Met die beangstigende woorden bedreigde een getraumatiseerde vluchteling uit Irak afgelopen zomer de bewoners van een huis in de smalle Jacobskerksteeg naast de Jacobikerk in het centrum van Utrecht. De man gooide met bloempotten de ruiten van de woning in en stak het houten kozijn in brand, terwijl de angstige bewoners zich uit de voeten maakten via de binnenplaats naar de naastgelegen sportschool.
De 31-jarige I.A.M. moest zich vandaag in de rechtbank verantwoorden voor bedreiging, vernieling en brandstichting. Het was uiteindelijk goed afgelopen omdat het vuur beperkt bleef, maar volgens de officier van justitie had het via de gordijnen kunnen overslaan naar de rest van het huis en de naastgelegen panden.
Stroomstootwapen en pepperspray
Het kostte de politie veel moeite om de man in de avond van 30 juli te overmeesteren en aan te houden. Toen het brandalarm afging waren agenten en de brandweer met spoed naar de smalle steeg naast de oude kerk gereden. Ze troffen een enorme puinhoop aan. Fietsen waren op de grond gesmeten en bloempotten waren door de ruiten van een van de woningen gesmeten. Op de grond lagen drie aanstekers. Het kozijn stond in brand en de verdachte stond ernaast.
De man hield een grote glasscherf tegen zijn keel en dreigde zichzelf te snijden. De mensen in het huis hadden zijn ouders vermoord, zou hij hebben geroepen. A.M. had op dat moment al zeven dagen achtereen drugs, drank en medicijnen gebruikt, vertelde hij vandaag in de rechtszaal. De politie moest een stroomstootwapen en pepperspray gebruiken om hem onder controle te krijgen.
Om het vuur aan te steken had hij een aansteker gebruikt, zei hij tegen een agent. Maar vandaag beweerde hij in de rechtszaal dat hij er niets meer van wist. De bewoners zouden het mogelijke zelf hebben veroorzaakt met een barbecue, was zijn verhaal.
I'm going to fuck you up
Weggestuurd
De problemen tussen A.M. en de bewoners van de steeg waren een dag eerder al begonnen. Hij stond 's avonds in de steeg een sigaret te roken toen een bewoonster hem vroeg om weg te gaan, omdat zij het hek waarmee de steeg kan worden afgesloten dicht wilde doen. Na een woordenwisseling vertrok hij, maar de volgende dag zag de vrouw hem weer in de steeg lopen.
Dit keer stuurde haar vriend de man weg en kreeg hij in het Engels bedreigingen naar zijn hoofd geslingerd. "I will eat your heart out", zou hij hebben geroepen. En "I'm going to fuck you up", tegen een andere bewoner die hem wegstuurde.
Barbecue
Toen de bewoners die avond samen met een aantal huisgenoten en buren in de binnentuin achter het huis aan het barbecueën waren, hoorden ze plotseling het geluid van brekende potten, vallende fietsen en glasgerinkel uit de inmiddels weer afgesloten steeg komen.
De man bonkte op de deur tussen de steeg en de binnentuin en riep: "I am going to burn you down. I am going to burn you all in here. I am going tot kill you!" Omdat ze niet langs de man durfden, vluchtten ze over de muur naar de binnenplaats van de buren. Later bleek dat er inderdaad brand was gesticht.
Wisselende verklaringen
De verdachte heeft steeds wisselende verklaring afgelegd over wat er was gebeurd. Hij gaf vandaag de vernielingen toe, maar zei niets van de brand te weten. De bewoners zouden heel vijandig tegen hem hebben gedaan. Hij had niemand bedreigd, alleen hard geschreeuwd. Door het afgesloten hek zou hij zich gegijzeld hebben gevoeld, maar hij moet er zelf overheen zijn geklommen.
A.M. vluchtte 14 jaar geleden naar Nederland en heeft in zijn vaderland verschrikkelijke dingen meegemaakt. Hij zag onder meer hoe familieleden werden omgebracht en is zwaar getraumatiseerd. Hij heeft PTSS, een angststoornis en is verslaafd aan drank en drugs. Toen hij net in ons land was, zwierf hij jarenlang dakloos rond, omdat hij niet kon bewijzen waar hij vandaan kwam.
Al vaker opgenomen
De verdachte is naar eigen zeggen al 6 of 7 keer opgenomen geweest en is nu in behandeling bij verslavingsinstelling Jellinek. Volgens een psycholoog is de kans op herhaling hoog. Zij adviseert om hem zeker een jaar op te nemen in een gesloten kliniek en daarna met intensieve begeleiding terug te laten keren in de maatschappij. Daar sluiten de reclassering en het Openbaar Ministerie zich bij aan.
De officier van justitie eist anderhalf jaar gevangenisstraf tegen de man, waarvan een half jaar voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar. Daarna zou een behandeling van een jaar in een forensisch kliniek met een hoog beveiligingsniveau moeten volgen. Omdat er lange wachtlijsten zijn is het onzeker of er op korte termijn een geschikte kliniek gevonden kan worden.
Menselijk wrak
De Irakees zit nu ruim vijf maanden in voorarrest in een P.I. waar hij ook de nodige psychische zorg krijgt. "Hij was een menselijk wrak toen ik hem vlak na zijn aanhouding voor het eerst zag en hij is zichtbaar enorm opgeknapt", zegt zijn advocaat. A.M. zelf zei stellig dat hij niet van plan is mee te werken aan een verplichte behandeling en opname. Hij is vooral doodsbang dat hij dan zijn zelfstandige woning kwijtraakt.
Of de rechter meegaan met eis van de officier van justitie of misschien tot een zwaardere maatregel als tbs komen, wordt over twee weken duidelijk. Op dinsdag 31 januari doet de rechtbank uitspraak.
