Universiteit Utrecht tekent manifest tegen seksueel geweld (waarschijnlijk) niet: 'Verantwoordelijkheid alleen bij ons neerleggen is onterecht'
Utrecht - Veel onderwijsinstellingen hebben 'm al ondertekend, maar de Universiteit Utrecht (UU) twijfelt er nog steeds over: het manifest van Amnesty tegen seksueel geweld. Morgen overhandigt de mensenrechtenorganisatie een petitie aan het universiteitsbestuur om alsnog voor een handtekening te zorgen, maar de universiteit lijkt niet overtuigd. "Het is een heel belangrijk onderwerp, maar de petitie van Amnesty legt de verantwoordelijkheid alleen bij ons neer en dat is onterecht."
Vorig jaar probeerde Amnesty het ook al bij de universiteit, maar toen gaf het bestuur ook aan niet te willen tekenen. Het document zou de indruk wekken dat de UU het probleem zou kunnen oplossen, terwijl seksueel geweld volgens de universiteit vooral in de privésfeer plaatsvindt. Bovendien vond de instelling het manifest te eenzijdig. De verantwoordelijkheid zou te veel bij de onderwijsinstelling gelegd worden, terwijl er volgens het UU-bestuur veel meer partijen met invloed zijn.
Als ze het allemaal ondertekenen, dan maken we één grote vuist naar seksueel wangedrag.
Ook nu lijkt het erop dat de universiteit voet bij stuk houdt. "Het is een breder, maatschappelijk issue dat we met z’n allen aan moeten pakken", licht de woordvoerder van de universiteit toe. "We begrijpen niet waarom er voor deze route wordt gekozen. We proberen grensoverschrijdend gedrag zelf aan te pakken en ook andere organisaties die grensoverschrijdend tegen willen gaan zo veel mogelijk te ondersteunen."
Volgens Indy Schoenmakers van Amnesty zijn de argumenten van de universiteit geen reden om niet te tekenen: "Ik heb het idee alsof ze het wiel opnieuw uit willen vinden met hun eigen werkwijze, maar het manifest is juist voor álle onderwijsinstellingen bedoeld. Als ze het allemaal ondertekenen, dan maken we één grote vuist naar seksueel wangedrag."
Dat de UU het probleem zelf zou moeten oplossen, of dat de instelling verantwoordelijk is voor seksueel geweld, is volgens Schoenmakers niet aan de orde. "We zeggen niet dat de universiteit als enige verantwoordelijk is. We vinden alleen dat universiteiten een hele grote rol hebben als overkoepelende organisatie bij het aanpakken van seksueel geweld binnen iemands studentenleven."
'Let's talk about YES'
Het manifest van Amnesty, dat onderdeel is van de landelijke 'Let's Talk About YES'-campagne, moet ervoor zorgen dat onderwijsinstellingen zich meer gaan inzetten voor het bestrijden van seksueel geweld. Uit onderzoek van de mensenrechtenorganisatie blijkt namelijk dat 11 procent van de vrouwelijke en 1 procent van de mannelijke studenten tijdens hun studententijd verkracht wordt.
"De cijfers uit het onderzoek van Amnesty zijn schokkend", vertelt de woordvoerder van de UU. "We vinden de oproep van de ‘Let's talk about YES’-campagne daarom heel belangrijk en zetten alles op alles om seksueel geweld onder studenten te voorkomen. Daarover zijn we met de studenten van 'Let's talk about YES' ook al meerdere keren in gesprek geweest. Het zou wat ons betreft niet moeten gaan om een handtekening onder een manifest of niet, maar om de gezamenlijke aanpak van een heel belangrijk probleem."
Toch weten de slachtoffers vaak niet bij wie ze op de onderwijsinstelling kunnen aankloppen, volgens Amnesty. Door het landelijke manifest, dat uiteindelijk door alle onderwijsinstellingen ondertekent moet worden, moet er een eenduidige en landelijke aanpak tegen seksueel geweld komen.
Het manifest van Amnesty bestaat uit zes beloften:
1. Elke student moet kunnen deelnemen aan een introductieworkshop die bewezen effectief is.
2. Elke student moet doorlopend op de hoogte worden gehouden van de beschikbare hulp- en meldingsvoorzieningen, de gedragsregels, en de wet met betrekking tot seksueel geweld.
3. Medewerkers die regelmatig contact hebben met studenten moeten erin worden getraind om op een trauma-sensitieve manier om te gaan met onderwerpen die te maken hebben met seksueel geweld.
4. De meldings- en klachtenprocedure moet voor iedereen binnen de onderwijsgemeenschap beschikbaar zijn.
5. Iedereen die een rol heeft in de klachtenprocedure, van vertrouwenspersonen tot leden van een externe klachtencommissie, moeten passende training krijgen om ervoor te zorgen dat hun handelen schadelijke mythes rondom verkrachting niet in stand worden gehouden.
6. Studenten moeten betrokken worden bij het verder ontwikkelen en uitvoeren van deze belofte.
Of het manifest ondertekent gaat worden, blijft voorlopig onduidelijk. Amnesty hoopt dat de petitie het bestuur op z'n minst weer aan het denken zet. "Wij denken: als je al zo veel doet, waarom committeer je je dan niet aan een manifest waarmee je van buitenaf verantwoordelijkheid laat zien?", vertelt Schoenmakers. De petitie wordt morgenochtend om 10:00 overhandigt bij het bestuursgebouw op Utrecht Science Park.
