Treinen overvol, maar kaartjes fors duurder: 'NS vraagt nu echt te veel van reizigers'

De prijzen voor mensen die 1e klas reizen stijgen volgend jaar met 7,4 procent. Een woordvoerder van de NS laat weten dat de prijzen voor die kaartjes de afgelopen jaren eigenlijk iets te laag waren. Vandaar dat die dit jaar relatief sterker stijgen.

Om meer forenzen de trein in de te krijgen, wordt de prijs voor een abonnement waarmee onbeperkt gereisd kan worden met 2,4 procent verlaagd. Nu kost zo'n abonnement 362,40 euro per maand. De kostenverlaging geldt ook voor abonnementen waarmee onbeperkt op een enkel traject gereisd kan worden.

Niet alle abonnementhouders zijn volgend jaar goedkoper uit. De prijzen van andere abonnementen, waaronder ook groepstickets vallen, blijven in sommige gevallen gelijk of worden duurder. Zo gaan mensen die met een abonnement onbeperkt in de daluren kunnen reizen voor een vast maandbedrag erop achteruit. Nu betalen zij nog 107,90 euro per maand, volgend jaar stijgt die prijs met ruim 10 procent tot 119,95 euro.

Reizigersvereniging Rover en andere consumentenorganisaties noemen de plannen van NS bevreemdend. "Met minder treinen, langere reistijd, vollere treinen en extra overstappen is de forse prijsverhoging op geen enkele manier gerechtvaardigd."

Om de afspraken met het Rijk niet te overtreden, verlaagt NS volgens de organisaties de abonnementen 'Traject Vrij' en 'Altijd Vrij' "iets in prijs" om het gemiddelde te drukken. "Andere abonnementen zoals 'Dal Voordeel', 'Altijd Voordeel' en 'Dal Vrij' worden maar liefst 9 tot 11 procent duurder. Hiermee gaan NS-reizigers fors meer betalen voor een fors minder aanbod: in 2023 rijden er zo’n 13 procent minder treinen vanwege personeelsgebrek."

Gezien de slechte dienstverlening bij NS momenteel past volgens de organisaties maar één ding: de prijzen bevriezen. Ze wijzen erop dat het tot nu toe alleen in 2002 is voorgekomen dat het spoorbedrijf de tarieven niet verhoogde, destijds wegens slechte prestaties.

"U kunt moeilijk volhouden dat u in 2023, met minimaal een structurele uitval via afschaling van 13 procent van de treinen, goede prestaties levert” beargumenteren de consumentenorganisaties in een brief aan NS.

NS past elk jaar de tarieven aan op basis van de verwachte inflatie en de vergoeding die het spoorbedrijf betaalt aan ProRail voor het gebruik van het spoornetwerk. Gemiddeld gaan de prijzen met 4,3 procent omhoog. De prijsstijging wordt aangekondigd op een moment dat het ov-bedrijf kampt met een personeelstekort. Daardoor ondervonden reizigers de afgelopen maanden al veel problemen door overvolle en vaak kortere treinen.

In oktober kwamen volgens Rover nog nooit zoveel klachten binnen. Maandag werd bekend dat de NS zich opnieuw genoodzaakt voelt de dienstregeling op meerdere trajecten aan te passen. Vanaf komende maandag rijden er onder andere minder intercity's tussen Den Haag en Amsterdam en tussen Rotterdam en Utrecht.

Tjalling Smit, binnen de raad van bestuur van de NS verantwoordelijk voor treinkaartjes en abonnementen, zegt de prijs van een treinkaartje betaalbaar te willen houden. Tijdens de coronacrisis leed de NS zware verliezen, maar Smit wil die niet bij de reiziger terecht laten komen.

Datzelfde geldt voor de hoge inflatie, zegt Smit. "Voor 2022 en 2023 wordt een totale inflatie van bijna 13 procent verwacht. Reizen met de trein wordt in deze twee jaren 6,3 procent duurder. Dat verschil kost ons naar verwachting meer dan 100 miljoen euro en dat brengt de NS zelf op."

“NS vraagt nu echt te veel van de reiziger”, reageert Rover-directeur Freek Bos. “Het zou het bedrijf sieren de problemen van de treinreiziger serieus te nemen en gezien de slechte kwaliteit van dienstverlening af te zien van iedere prijsverhoging. Wij zien het als maatschappelijke plicht van NS om reizigers niet de trein uit te jagen. Ook zonder exorbitante prijsverhoging zal NS hiervoor in 2023 alle zeilen moeten bijzetten.”