Hartstichting tevreden over netwerk van AED’s op stations: ‘We vinden defibrillator in elke trein niet meer nodig’
Utrecht - Afgelopen weekend raakte er iemand onwel in de trein op het traject van Zwolle naar Utrecht. Uiteindelijk was reanimeren niet nodig en op station Amersfoort stond het ambulancepersoneel klaar om de patiënt op te vangen. Dat incident leidde tot de vraag: hoe werkt het eigenlijk als er iemand een hartstilstand krijgt in de trein?
Op dit moment is er op alle stations in Nederland een Automatische Externe Defibrillator (AED) aanwezig. Dat is een apparaat dat het hartritme kan herstellen bij een hartstilstand. In 2019 deed de Hartstichting een oproep om ervoor te zorgen dat er op elk station en in elke trein een AED beschikbaar zou zijn. Sinds maart 2022 hangen er 575 AED’s verspreid over 400 stations in Nederland.
Zes minuten
De defibrillator is in treinen niet opgehangen, maar volgens de Hartstichting is dat ook niet meer noodzakelijk. “We vinden defibrillator in elke trein niet meer nodig, want het systeem op de stations is dekkend. De risicotijd van een hartstilstand bedraagt zes minuten. Binnen die tijd kan er hulp komen van een conducteur en vervolgens kan er op het eerstvolgende station iemand klaarstaan met een AED.”
Een IC verpleegkundige die gisteren toevallig aanwezig was bij het incident in de trein stelt daar haar vraagtekens bij. “We zaten in een volle trein toen we zagen dat een man onwel werd. We hebben meteen 112 gebeld en een andere medereiziger is op zoek gegaan naar de conducteur, ze moest de hele trein doorlopen, dus het duurde best een tijdje voor ze terug waren. Stel dat deze meneer wel een hartstilstand had gekregen, dan kan je veel tijdswinst kunnen behalen met een AED in de trein.”
Haar eerste reactie was dan ook om op zoek te gaan naar een defibrillator. “Ik was verbaasd dat er geen AED aanwezig was. We moesten nog twintig minuten tot het volgende station, dus als we hadden moeten reanimeren was dat een hele lange tijd geweest. Dat is heel intensief en je raakt snel uitgeput. Om de twee minuten moet je elkaar afwisselen met reanimeren. Als je wel een AED hebt kan die precies vertellen wat je moet doen en wat de stand van zaken is. Dat lijkt me vooral handig als er naast de conducteur verder niemand in de trein aanwezig is met ervaring met reanimeren.”
Per situatie kijken
De NS geeft aan dat er per situatie gekeken wordt naar hoe er gehandeld wordt. “Op het moment dat iemand onwel wordt in de trein, dan is het belangrijk dat de conducteur hier zo snel mogelijk van op de hoogte is. Alle conducteurs hebben een EHBO opleiding gevolgd en zijn BHV bevoegd, zij kunnen allemaal reanimeren als dit nodig is. Ze nemen met een druk op de knop contact op met de meldkamer en zij onderhouden nauwe contacten met de hulpdiensten.”
De meldkamer bepaalt samen met de hulpdiensten wat het beste is om te doen. “In sommige situaties is dat het eerst volgende geplande station van de reis in andere situaties proberen we eerder te stoppen op een tussengelegen station. Onze meldkamer doet dit in overleg met de hulpdiensten.”
Ondanks dat de Hartstichting AED’s in treinen niet nodig vindt, roepen ze mensen op om een reanimatiecursus te volgen. “Als je een cursus hebt gevolgd dan weet je wat je moet doen in zo’n situatie. Daarnaast is reanimeren fysiek erg zwaar, dus het is altijd belangrijk dat er afgewisseld kan worden tussen meerdere mensen die reanimeren. Het is heel belangrijk dat het slachtoffer nog steeds zuurstof binnen krijgt, dat vergroot de kans op overleven."
Na de publicatie van het artikel wil de hartstichting de eerdere informatie die verschaft is aan RTV Utrecht nuanceren:
'Met de AED’s die nu op de stations hangen zijn we een stap dichterbij betere overlevingskansen bij een hartstilstand. Een AED in de trein zou deze overlevingskansen verder verbeteren. In onze ideale wereld zouden we willen dat er op élke plek in Nederland 24/7 AED’s beschikbaar en toegankelijk zijn. Maar dat is niet altijd haalbaar. Overigens kan ook zonder AED een reanimatie al gestart worden, door het geven van hartmassage. De meest optimale situatie is, als je daarnaast binnen 6 minuten ook een AED aansluit.'
