College voor de Rechten van de Mens: 'Bescherm wetenschappers beter'

23 juni 2022, 09:30 • 2 minuten leestijd

Utrecht - Deelname aan het publieke debat wordt steeds onveiliger voor wetenschappers. Deskundigen die via de media van zich laten horen, moeten daarom beter beschermd worden. Het College voor de Recht van de Mens doet daarom een oproep aan zowel de overheid als sociale mediabedrijven om in actie te komen. "Debat maakt steeds vaker plaats voor scheldpartijen, verwensingen en bedreigingen, of zelfs fysiek geweld", stelt collegevoorzitter Jacobine Geel.

Het college stelt dat bijvoorbeeld journalisten te maken hebben met meer agressie en intimidatie. Zo werden vorige week nog twee journalisten van RTV Utrecht beroofd en aangevallen. En vandaag werd bekend dat NPO-baas Frederieke Leeflang wordt beveiligd vanwege bedreigingen aan haar adres. Maar datzelfde geldt voor wetenschappers en andere experts die in de media verschijnen, aldus het college. "Met name vrouwen die zich uiten via (sociale) media zijn vaak extra doelwit."

Een bekend voorbeeld daarvan zijn de bedreigingen aan het adres van viroloog Marion Koopmans uit Zeist. Op Twitter deelde het OMT-lid eind vorig jaar een mail waarin wordt verwezen naar de moord op Peter R. de Vries. "Ze hebben de verkeerde voor de ingang van de parkeergarage door de kop geschoten", stond er te lezen. Ook maakte hij haar uit voor "goor monster" en noemt haar een "corrupte, zakkenvullende volksverlakker".

Koopmans riep het Openbaar Ministerie en D66-leider Sigrid Kaag al op in actie te komen. "Zullen we van dit soort zaken komend jaar echt werk gaan maken? Ik ben er wel klaar mee, eigenlijk", reageerde zij. Deze maand nog moest Koopmans een optreden op het festival Oerol afzeggen vanwege een veiligheidsrisico.

Ook het college stelt nu dat de overheid moet ingrijpen. Er moet daarom hoge prioriteit worden gegeven aan de opsporing van agressie en intimidatie tegen bijvoorbeeld wetenschappers. Ook socialemediabedrijven als Meta en Twitter moeten volgens het college strafbare online uitlatingen, zoals haatzaaien en oproepen tot geweld, actiever aan gaan pakken.

Geel stelt dat de vrijheid van meningsuiting in Nederland 'ontegenzeggelijk' onder druk staat. De polarisatie die is ontstaan als gevolg van de coronamaatregelen is daar volgens haar een belangrijke reden voor. "We zien een trend waarin debat steeds vaker plaatsmaakt voor online en offline scheldpartijen, verwensingen en (doods)bedreigingen, of zelfs fysiek geweld. Journalisten en andere media-actoren, zoals experts, wetenschappers, columnisten en politici hebben hier in toenemende mate mee te maken.