Excuses voor slavernijverleden: 'Wat heb ik daarmee te maken?'

UTRECHT - De Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma maakte vanochtend excuses namens de stad voor het slavernijverleden. Uit onderzoek bleek al eerder dat de stad in het verleden veel meer heeft geprofiteerd van de slavernij dan voorheen werd gedacht. Op sociale media wordt nu druk gediscussieerd over die excuses. Vaak komt daarbij de vraag voorbij: 'Wat heb ik hier nou mee te maken? Het is toch al zo lang geleden'.
Op de Facebookpagina van RTV Utrecht kwamen uiteenlopende reacties binnen op het bericht dat Utrecht excuses aanbiedt voor hun aandeel in het slavernijverleden. "Het ligt al jaren achter ons, we moeten vooruit kijken", zegt iemand. "Wat er toen gebeurde is vreselijk en mensonterend. Maar de nazaten van de slaven van toen hebben net zoveel te maken met het slavernijverleden als alle andere mensen van nu", zegt een ander. Of: "Hou toch eens op, niemand heeft dit meegemaakt!!" Waarom dan toch excuses maken?
"Moet jij als iemand met Nederlandse roots excuses maken aan mij? Nee, dat vind ik echt een non-discussie", zegt Linda Nooitmeer. Volgens de voorzitter van het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis gaat het daar vandaag helemaal niet over. "Ik heb een witte man. Ik vraag hem ook niet elke dag om excuses. Het gaat erom dat dit op nationaal niveau gebeurt. En dat daar verantwoordelijkheid genomen wordt."
Met de excuses krijgen tot slaaf gemaakten weer waardigheid, zegt Nooitmeer. "Op die manier worden ze weer gezien. En wij als nazaten nemen die excuses in ontvangst voor hen. Zodat hun leed erkend wordt."
Linda Nooitmeer reageert op de excuses voor het Utrechts slavernijverleden.
De vanochtend uitgesproken excuses kunnen ook in dat daglicht worden gezien. Ze worden gedaan namens het huidige stadsbestuur voor het aandeel van vroegere besturen in dat slavernijverleden. Zo had een aanzienlijk deel van de Utrechtse bestuurders persoonlijke belangen in plantages en de West-Indische Compagnie (WIC) en de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC).

Je in een ander verplaatsen

Burgemeester Dijksma benadrukt na de bijeenkomst dat het volgens haar erg belangrijk is omdat de excuses ook een vorm van erkenning zijn. "Nazaten van de tot slaaf gemaakten hebben tot op de dag van vandaag last van het feit dat stuk geschiedenis niet erkend wordt. Dat we daar niet open en eerlijk over zijn. Dat onze geschiedenis ook een zwarte bladzijde kent. Ik denk dat het voor hen, en voor ons, belangrijk is om het leed en de misdaden erkennen om samen vooruit te kunnen."
Ze roept Utrechters daarom ook om zich in een ander te verplaatsen. Ze hoopt dat mensen kunnen inzien wat die nazaten nodig hebben. "Tijdens de bijeenkomst werd gevraagd om door de ogen van een ander te kijken hoe de geschiedenis is geweest. Ik gun ons allemaal dat we dat doen."
Fellymank, die vanochtend ook bij de bijeenkomst aanwezig was, is er "trots op" dat Utrecht excuses heeft gemaakt. Zelf stamt hij ook af van tot slaaf gemaakten. "Die excuses geven me meer moed om traditionele en culturele dingen in Utrecht te doen", besluit hij.