Utrechtse musea in trek, vooral bij mensen uit de buurt

PROVINCIE UTRECHT - De zomervakantie is deze week begonnen. Nu de besmettingen weer toenemen en er veel onzekerheid is over de reisadviezen, kiezen veel Nederlanders ook dit jaar weer voor een vakantie in eigen land. En dat merken onder andere musea in de provincie Utrecht, die vorige maand hun deuren weer mochten openen. "Mensen zijn enorm blij dat het weer kan."
Utrechtse musea in trek, vooral bij mensen in de buurt
Het Centraal Museum in Utrecht trekt momenteel zelfs meer bezoekers dan vorig jaar. "Mensen weten ons goed te vinden. Ook in het Nijntje Museum is het lekker druk", zegt woordvoerder Jacqueline Rutten. "En als we naar afgelopen najaar kijken, valt ook op dat we meer bezoekers hebben uit de regio Utrecht dan vóór de coronacrisis."
Een beeld dat ze ook herkennen bij het Utrechtse Spoorwegmuseum. Directrice Nicole Kuppens laat weten dat het museum deze zomer vooral rekent op bezoekers uit de buurt of mensen die bijvoorbeeld in de buurt van Utrecht komen kamperen.
Toch is het niet bij alle musea topdrukte. Bij Museum Flehite in Amersfoort is het bezoekersaantal nog niet op het niveau van voor de lockdown. "Wij merken juist dat het vorige zomer sneller aantrok na de heropening dan nu. Geen idee waarom. Misschien omdat alle musea tegelijkertijd opengingen met veel nieuwe tentoonstellingen, of vanwege het mooie weer", zegt woordvoerder Annebeth Felet.

Coronamaatregelen

Op 5 juni mochten musea weer open na een sluiting van bijna een half jaar. Anderhalve meter afstand houden zou de norm blijven. Die regel zou komen te vervallen als er gewerkt zou worden met vaccinatie- of testbewijzen, maar daar voelden veel musea weinig voor. "Dan moet je met een gezin van vier eerst naar een teststraat om naar een museum te kunnen. We willen het graag laagdrempelig houden. En we hebben een groot museum, dus afstand houden kan bij ons prima", stelt woordvoerder Carla Marcus van het Nationaal Militair Museum in Soesterberg.
Ook het Spoorwegmuseum is een grote ruimte, waardoor afstand houden geen probleem is. Al ziet directrice Nicole Kuppens wel een verschil met vorig jaar. "Mensen zijn nonchalanter dan vorige zomer. Wij hebben vanwege de anderhalvemeter-regel wachtvakken voor gezinnen gecreëerd. Vorig jaar hielden mensen zich beter aan de regels. Dat merk je aan de wachtvakken."
Je merkte gelijk dat mensen het heerlijk vonden om zonder mondkapje rond te kunnen lopen
Carla Markus van het Nationaal Militair Museum
De regel om anderhalve meter afstand te houden, heeft wel grote gevolgen voor de bezoekersaantallen. Waar het Nationaal Militair Museum normaal gesproken zo'n 2500 a 3000 bezoekers per dag trekt, kunnen er nu maximaal 1200 per dag terecht.
Het Spoorwegmuseum ontvangt in deze periode dagelijks zo'n 1500 mensen, terwijl het aantal bezoekers bij evenementen voorheen zelfs kon oplopen tot 7000. Het Centraal Museum houdt momenteel een capaciteit van 60 procent aan en bij Museum Flehite kunnen per half uur zo'n twintig bezoekers terecht.
Een verschil met de heropening van de vorige lockdown, is dat het dragen van een mondkapje sinds 1 juli niet meer verplicht is. "Je merkte gelijk dat mensen het heerlijk vonden om zonder mondkapje rond te kunnen lopen. Soms zie je nog wel eens een enkeling met een mondkapje op. Voorheen hadden wel eens discussies met mensen die geen mondkapje op wilden", vertelt Marcus van het Nationaal Militair Museum.

Economische impact

De cultuursector is een van de hardst getroffen sectoren tijdens deze coronacrisis. Musea ontvangen sinds het begin van de crisis wel steun van de overheid, maar dat geldt niet voor alle musea. Zo draaien sommige volledig op vrijwilligers, waardoor zij niet in aanmerking komen voor subsidies.
Ook voor het Spoorwegmuseum is de financiële impact van de crisis groot. "Wij krijgen geen reguliere overheidssteun", aldus Kuppens. "We hebben vorig jaar uiteindelijk wel 1,6 miljoen aan steun ontvangen waarvan 500.000 euro van de gemeente en provincie. ondanks deze steun hebben wij nog bijna 700.000 euro verlies gemaakt. Zonder alle steun zou het verlies 2,3 miljoen zijn geweest."

Zomerprogrammering

Hoewel het nog een onzekere tijd is en iedereen in afwachting is van wat er op 13 augustus tijdens de persconferentie gezegd zal worden, zien musea de toekomst positief in en richten ze zich momenteel volop op de zomerprogrammering en ook al voorzichtig op de periode daarna.
Zo is er deze zomer van alles te beleven. Bij het Nationaal Militair Museum kunnen kinderen buiten op mini-tanks rijden, en kunnen bezoekers de tentoonstelling 'Hij of Ik, een Canadees of een Duitser' bezichtigen. En op 4 en 5 september wordt het Zomeroffensief georganiseerd, een groot buitenevenement waarmee de zomer wordt afgesloten. "Maar we durven niet te denken hoe we dat gaan aanpakken. In het najaar hebben we ook altijd een verdiepingsmaand. Het is ook lastig om dáár nu al invulling aan te geven", zegt Marcus.
Ook bij het Spoorwegmuseum wachten ze op meer duidelijkheid. "Het is voor ons vooral van belang of de anderhalvemeter-regel verdwijnt, want dat heeft effect op zakelijke evenementen en publieksevenementen", legt Kuppens uit. In het Spoorwegmuseum is momenteel de tentoonstelling 'Spoor van Verbeelding, 150 jaar Nederlandse spoorwegaffiches' te zien en kunnen kinderen zelf affiches maken in een atelier. Het museum is tijdens deze vakantie voor het eerst ook twee weken 's avonds geopend tot 19.00 uur, van 7 tot en met 22 augustus.
In het Centraal Museum is tot 15 augustus de tentoonstelling 'Voices of Fashion' te zien. En bij Museum Flehite tot 26 september de tentoonstelling 'Over velden en wegen'. Het museum heeft tijdens de lockdownperiode Amersfoortse bewoners uitgedaagd om hun eigen uitzicht vast te leggen in een kunstwerk. Een selectie daarvan wordt van 9 oktober t/m 20 november tentoongesteld.