Pas op voor teken in Utrechtse bossen: 'Het stikt er al van'

PROVINCIE UTRECHT - Het is lenteweer en zeker in coronatijd betekent dat dat we weer vaak de natuur intrekken. Dat is over het algemeen ook gezond, maar het is wel oppassen geblazen voor de teek, die aan een opmars bezig is. Je kan door het minuscule beestje onder meer de ziekte van Lyme krijgen. Jaarlijks worden anderhalf miljoen Nederlanders gebeten en 27.000 daarvan worden ziek. Om mensen te waarschuwen is het de Week van de Teek.
Verwijder ze met pincet.
Verwijder ze met pincet. © RTV Utrecht / Robert Jan Booij
Utrecht staat in de top van provincies met de meeste tekenbeten, blijkt uit meldingen op Tekenradar.nl. Verslaggever Robert Jan Booij ging vanmorgen het bos in bij Overberg met bioloog Arnold van Vliet. "Ze zijn er absoluut al",vertelde hij. "In februari toen het warm was en vorige week hadden we zelfs met de nachtvorst veel teken. Ze hebben bloed nodig en grijpen vast als het kan."
Als de bioloog een verzwaarde witte lap achter zich aansleept over de grond, kleven er na een paar meter lopen al heel veel teken aan. "Jeetje, het stikt er al van", zegt de bioloog met enige verbazing. Er zitten meerdere ziekteverwekkers in de teek en dus is het raadzaam om jezelf of een ander te controleren. "Na een bezoek aan het groen, tekencheck doen", is het devies van Arnold.
Wat moet ik doen bij een tekenbeet?

- Haal een teek zo snel mogelijk weg. Hoe langer de teek in uw huid zit, hoe groter de kans dat hij ziekteverwekkers overdraagt.

- Gebruik geen alcohol, jodium, zeep, olie of andere middelen voordat u de teek verwijdert.

- Neem een puntig pincet waarmee u de teek goed bij de kop kunt vastpakken. Er zijn ook andere tekenverwijderaars te koop bijvoorbeeld bij de drogist of apotheek. Gebruik het product volgens de gebruiksaanwijzing. Eventueel kunt u een vergrootglas gebruiken.

- Pak de teek zo dicht mogelijk op de huid bij de kop beet en trek hem er langzaam uit. Als er een stukje van de kop van de teek in de huid achterblijft, is dat ongevaarlijk. Dat komt er vanzelf weer uit, net als bij een splinter. Ontsmet het beetwondje (nadat je de teek heeft verwijderd) met 70% alcohol of jodium.

Bron: tekenradar.nl

Kinderen en volwassenen

Bij kinderen komt 32 procent van de beten voor op het hoofd of in de nek, vergeleken met 3 procent bij volwassenen. Bij die laatste groep bijt een teek in 55 procent van de gevallen in een been. Bij kinderen is dat 25 procent. Beten rond de schaamstreek komen bij kinderen en volwassenen niet zo vaak voor: 7 procent bij kinderen en 9 procent bij volwassenen.
Onderzoekers van het RIVM en Wageningen University bestudeerden 2000 tekenbeetmeldingen uit 2019 en 2020 die gedaan werden via Tekenradar. "Eerst leek het erop dat teken vooral op warme en vochtige plekjes op het lichaam te vinden waren, zoals rond de schaamstreek. Uit de meest actuele gegevens blijkt dat teken veel vaker op andere plaatsen op het lichaam worden gevonden", zeggen de onderzoekers. Als teken toch in de schaamstreek bijten, worden ze wel later dan gemiddeld ontdekt en verwijderd. Ook is het zo dat naarmate een teek langer vastzit, de kans op ziekte toeneemt.
Bioloog Arnold van Vliet.
Bioloog Arnold van Vliet. © RTV Utrecht / Robert Jan Booij

Uitslag

De huiduitslag door de ziekte van Lyme is niet altijd een karakteristieke 'rode ring', maar kan ook een egaal gekleurde vlek zijn. Bij 1 op de 3 mensen met een huiduitslag door de ziekte van Lyme ontstaat zo'n egaal gekleurde vlek. Deze egale huiduitslag is moeilijker te herkennen en te onderscheiden van andere aandoeningen. Kenmerkend voor zowel de ring als de vlek is dat deze steeds groter wordt. Snel herkennen is belangrijk, omdat tijdige behandeling ernstigere klachten kan voorkomen. Afgelopen jaar zijn er twaalfduizend tekenbeten gemeld via Tekenradar.nl.