Wijk bij Duurstede voert over een maand nieuw afvalsysteem in, kritiek houdt aan

"De zwakken, de ouderen en de armsten in de samenleving worden hier de dupe van", zegt inwoonster Nynke Visser. Ze tekende bezwaar aan tegen de invoering van diftar en inmiddels krijgt ze steun van meer dan 2000 inwoners. "Ik vind afval scheiden zelf heel leuk en ik vind ook dat we met z'n allen wat duurzamer moeten gaan kijken naar afval. Maar nu is er geen draagvlak om diftar in te voeren."

Vorig jaar kondigde de gemeente Wijk bij Duurstede aan om over te schakelen op het diftarsysteem. Per april dit jaar moet het in werking gaan. Bij diftar is het streven om zo min mogelijk restafval te produceren, omdat de kosten van de verwerking daarvan zo hoog zijn.

Dus wanneer een huishouden papier, glas en plastic goed scheidt van het andere afval, komt er minder restafval in de grijze kliko terecht. Bij diftar betaal je dan per keer dat de grijze container wordt geleegd. Ieder huishouden betaalt een vast bedrag van 263 euro per jaar en betaalt 8 euro (voor een grote kliko) of 5,50 euro (voor een kleine kliko) per leging.

"We zien nu helaas bij de sorteeranalyse nog veel papier, textiel, glas in de grijze kliko", vertelt wethouder Marchal. "Mensen, dat moet je niet doen. Haal dat eruit. Dat betekent ook dat je de kliko minder vaak aan de straat zet."

Maar Nynke Visser en haar medestanders zijn daar kritisch op: "Op diftar is niet zoveel tegen, maar dan moeten wel alle middelen er zijn. In Wijk bij Duurstede is al een heel laag serviceniveau wat betreft afval. De bakken worden al heel weinig opgehaald."

"Stel je voor dat je een halve bak hebt en je wilt die niet drie maanden voor je huis laten rotten", gaat Nynke verder. "Dan betaal je voor die halve bak de hele prijs. Flatbewoners kunnen in Wijk niet scheiden, de gemeente biedt hen niet aan om te kunnen scheiden. Ze zijn er nog niet over uit hoe ze dat op gaan lossen en het is al over een paar weken."

Marchal denkt dat inwoners van Wijk nog niet goed genoeg op de hoogte zijn. "En dat verwijt ik aan de ene kant ook mijzelf. We hebben een jaar geleden het besluit genomen en ik denk dat het te lang stil is geweest." De gemeente was van plan om alle informatie twee maanden voor invoering kenbaar te maken.

De diftarpagina van de gemeente is inmiddels ook online, maar ook daar is nog niet op alle vragen een antwoord. Flatbewoners krijgen bijvoorbeeld korting, maar hoe die korting uitpakt wordt nog uitgewerkt. Marchal: "Een ambtenaar kwam op het laatste moment bij mij en zei: 'Hans mensen in appartementen, daar moeten we nog een regeling voor hebben. Die regeling hebben we, maar zit nog niet in de verordening. Dus dat proberen we nu nog te regelen. Dan kunnen mensen daar een compensatie voor krijgen.'"

Marchal benadrukt dat ze bij de uitvoering van diftar kijken naar maatwerk. Mensen met inconinentiemateriaal en jonge gezinnen met veel luiers kunnen deze bijvoorbeeld gratis weggooien. Om meer duidelijkheid te geven organiseert de gemeente in maart onlinebijeenkomsten. Nynke wacht met spanning af: "Nascheiding is bijvoorbeeld niet onderzocht. Ik denk dat vanaf het begin gewoon een soort van fuik is ontstaan richting diftar en andere opties niet meer meegenomen zijn."

Dit jaar stijgt de afvalstoffenheffing in Nederland gemiddeld met 7,8%. Dat komt door de hogere belasting voor het verbranden van afval. "Dat bedrag komt 1 op 1 bij de gemeentes terecht", rekent wethouder Marchal voor. "Daarom zeggen wij ook dat we zo min mogelijk in die grijze kliko willen, zo min mogelijk restafval dus! Want dat bespaart verbrandingsbelasting en dat scheelt ook in de tarieven en voor u in de portomonee."