zaterdag 27 februari 2021, 10.28 uur

Eén jaar coronavirus: Bunschoten spant de kroon

Foto: Raimond Zoeter

PROVINCIE UTRECHT - Het is precies een jaar geleden dat het coronavirus werd ontdekt in Nederland. Op 27 februari 2020 maakte toenmalig minister Bruno Bruins bekend dat voor het eerst een besmetting in ons land was geconstateerd, vier dagen later bereikte het virus ook onze provincie. Inmiddels zijn er in heel Nederland bijna 1,1 miljoen besmettingen geregistreerd, 24.000 ziekenhuisopnames en 15.000 overlijdens. Een terugblik.

Corona in de provincie Utrecht

In de provincie Utrecht wordt op 2 maart de eerste coronabesmetting gemeld: het gaat om een man in Houten. Diezelfde dag blijken ook twee inwoners van de gemeente Utrecht het virus te hebben. Sinds de eerste uitbraak werden in onze regio bijna 86.000 mensen positief besmet met Covid-19.

Een jaar na de eerste uitbraak valt - gekeken naar het aantal besmettingen ten opzichte van het aantal inwoners - vooral Bunschoten op: nergens is het aantal coronagevallen in Nederland zo hoog als daar. Per duizend inwoners telt de gemeente sinds vorig jaar 27 februari 3199 besmettingen, dat zijn er 145,2 per duizend inwoners.
In de gemeente Bunschoten werd eerder deze maand op initiatief van de regering gestart met grootschalig coronatesten, om meer inzicht te krijgen in de verspreiding van het virus. Daarnaast wil de GGD weten of het testen van duizenden mensen de besmettingscijfers laat dalen. Het bijzondere aan het grootschalige testen is dat er niet alleen mensen met klachten een coronatest krijgen, maar ook mensen z�nder klachten.
In de gemeente Wijk bij Duurstede zijn de minste besmettingen: 49,1 per duizend inwoners. De gemeente Utrecht heeft in absolute aantallen het meeste aantal coronabesmettingen: 21.605, dat zijn er 60,2 per duizend inwoners. In dit kaartje zie je het aantal coronabesmettingen, ziekenhuisopnamen en sterfgevallen als gevolg van het coronavirus sinds 27 februari 2020:
[Localfocus:https://localfocuswidgets.net/6039f8e737731]
In de regio Utrecht kwam het een aantal keren tot een grote uitbraak: zo raakten tientallen bewoners van een verzorgingshuis in Leerdam besmet: zeven bewoners overleden. Ook in Maarssen ging het mis: vijftig bewoners en veertig medewerkers van woonzorgcentrum Maria Dommer liepen corona op. In het St Elisabeth Verpleeg- en Gasthuis in Amersfoort waren recent nog 70 mensen besmet, van wie er 22 stierven.

Corona in Nederland

Begin vorig jaar gaat de Nederlandse overheid er nog van uit dat SARS-CoV-2 helemaal niet zo gevaarlijk is. Er klinken vooral geruststellende woorden van het RIVM eind januari: "De ziekte lijkt, met wat er nu bekend is, niet zo heel besmettelijk." Halverwege februari brengt het instituut een kort filmpje naar buiten waarin het uitlegt "waarom we ons geen zorgen hoeven te maken" over Covid-19.

Pas nadat de eerste coronapati�nt is overleden, komen er coronamaatregelen: eerst in Noord-Brabant, later ook in de rest van Nederland als blijkt dat het aantal besmettingen explosief toeneemt. Op 9 maart krijgen alle Nederlanders het verzoek de handen te wassen en elkaar geen hand meer te geven. Nog geen week later spreekt premier Rutte het volk toe en kondigt hij ongekende maatregelen aan: de horeca en scholen gaan dicht en iedereen krijgt het verzoek om 1,5 meter afstand te houden van anderen.

15 procent heeft antistoffen

Hoewel in heel Nederland dus bijna 1,1 miljoen besmettingen werden geregistreerd bij het RIVM, ligt het aantal waarschijnlijk veel hoger. Gegevens van Sanquin helpen inschatten hoeveel mensen werkelijk besmet zijn geraakt. De bloedbank brengt maandelijks naar buiten hoeveel donoren antistoffen hebben tegen het coronavirus. Volgens de laatste stand van half februari heeft 15 procent van de donoren het virus gehad. Dat komt neer op 2,6 miljoen mensen, als wordt aangenomen dat een net zo groot deel van de hele bevolking besmet is geweest.

De vraag hoeveel mensen kampten met ernstige symptomen valt het best te beantwoorden door te kijken naar de ziekenhuisopnames. Tot nu toe zijn zo'n 41.000 mensen opgenomen (geweest) op een verpleegafdeling van een ziekenhuis en ongeveer 8700 mensen op de ic, blijkt uit gegevens van de Stichting Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE). Een deel van hen kwam te overlijden of hield lang na ontslag last van klachten.

Overledenen

Het valt moeilijk te zeggen hoeveel mensen precies zijn overleden aan het coronavirus. Het RIVM weet van ruim 15.000 sterfgevallen die tot nu toe zijn veroorzaakt door Covid-19, maar dit cijfer is incompleet. GGDen laten het instituut niet altijd weten dat iemand is overleden aan het coronavirus, onder meer omdat dit niet verplicht is. Bovendien zijn er ook mensen overleden aan het virus die er niet op zijn getest.

Het CBS schetst een completer beeld door te kijken naar doodsoorzaakverklaringen van artsen. Die vertellen dat 13.000 mensen zeker of vermoedelijk aan het virus zijn overleden van maart tot en met oktober, ongeveer 75 procent meer dan bij het RIVM bekend is over die periode. Onder de slachtoffers waren opvallend veel ouderen, langdurige zorgontvangers en mannen.

Corona gaat niet meer weg

Wetenschappers zeggen inmiddels dat het coronavirus niet meer weggaat, ofwel: dat de ziekte endemisch wordt. We moeten ermee leren leven, zoals met andere virussen, stellen zij bij de NOS. "Het virus zal wereldwijd blijven circuleren en dus terugkomen", zegt onder meer microbioloog Marc Bonten.

Reageren op dit bericht? Mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.