Utrecht en andere grote steden willen nationaal onderwijsplan: 'Corona vergroot achterstanden en ongelijkheid'

© Pixabay
UTRECHT - Utrecht en de drie andere grote steden pleiten voor een Nationaal Plan voor gelijke onderwijskansen en het wegwerken van leerachterstanden bij kinderen en jongeren. De wethouders van de G4 hebben hier grote zorgen over. Ze pleiten voor extra leertijd, meer begeleiding en uitstel van het selectiemoment voor de middelbare school. Daarnaast moet het lerarentekort worden aangepakt en is volgens de steden gelijke toegang nodig voor de peutervoorzieningen om vroege achterstanden te voorkomen.
Nu de scholen voor de tweede keer dicht zijn door de coronacrisis, wordt steeds meer zichtbaar dat bijvoorbeeld de vaardigheden op het gebied van taal en rekenen achteruitgaan, vooral onder kwetsbare groepen. Wat de steden betreft gaat het onderwijs weer open. "We dringen bij het kabinet aan om op zeer korte termijn niet de vraag te beantwoorden óf de scholen open kunnen, maar hoe de scholen zo snel mogelijk open kunnen", aldus de Utrechtse wethouder Anke Klein.
"De vier grote steden richten zich in een brief tot minister Slob. Volgens de onderwijswethouders heeft de coronacrisis "enorme negatieve effecten" op de kansengelijkheid, die toch al in het geding was. "Ondanks de grote inzet van scholen, docenten en ouders om onderwijs op afstand te bieden, lopen de achterstanden op", stelt Klein.

Vier voorstellen

De vier grote steden geven zelf alvast een voorzet voor het nationaal onderwijsplan met vier voorstellen. Ze willen gelijke toegang voor de peutervoorzieningen voor alle kinderen voor 0-4 jaar. Hiermee moet worden voorkomen dat kinderen al op jonge leeftijden onderwijsachterstanden oplopen. "Neem de barrières voor de realisatie van een gratis voorschoolse voorzieningen waar alle jongere kinderen 640 uur per jaar samen terecht kunnen, ongeacht het inkomen van hun ouders."
Ook pleiten de wethouders voor extra leertijd en begeleiding voor kinderen en jongeren die dat het hardst nodig hebben. "Voorkom drempels en maak maximaal gebruik van de mogelijkheden van voorschoolse educatie, zomerscholen, kopklassen, verlengde leertijd en hulp op maat. Zo wordt extra leertijd een middel om achterstand te verkleinen, in plaats van een middel om voorsprong te vergroten."

Uitstel selectiemoment middelbare school

De steden willen daarnaast dat het selectiemoment voor de middelbare school wordt uitgesteld. "Momenteel selecteren we kinderen al met elf jaar voor het vervolgonderwijs. Dat is veel vroeger dan in de meeste andere westerse landen. Dit is vooral in het nadeel van kinderen die iets langer nodig hebben om hun talenten te ontplooien (bv. omdat ze thuis minder gestimuleerd worden) en daardoor vaak niet het schooladvies krijgen dat bij ze past. Daarom is het wenselijk om de 'vroegselectie' aan te pakken door onder andere vol in te zetten op brede brugklassen en scholengemeenschappen, en te investeren in loopbaan-oriëntatie en (studie)begeleiding."
Een ander speerpunt is bestrijding van het lerarentekort. "We zien dat vooral scholen met relatief veel kinderen en jongeren met (een grotere kans op) achterstand moeite hebben om goede leraren te vinden. Terwijl juist deze groep de allerbeste leraren nodig heeft. Laten we daarom het beroep dat we terecht 'cruciaal' noemen niet alleen de waardering, maar ook de beloning geven die het verdient."

Bijles en voorschoolse educatie

De situatie van een grote groep schoolgaande kinderen baart de wethouders al langer zorgen. "We weten dat de sociaal economische situatie van ouders voor een heel groot gedeelte de schoolcarrière van leerlingen en scholieren bepaalt. Bijles en voorschoolse educatie kan hierbij helpen, maar bereikt deze groep kinderen en jongeren nog onvoldoende vanwege bijvoorbeeld geldgebrek bij de ouders. Kinderen van welvarende ouders krijgen deze extra ondersteuning vaak wel. Kinderen die beginnen met een achterstand en deze voortvarend inlopen, krijgen vaak toch een schooladvies dat geen recht doet aan hun ontwikkelpotentieel."