Loes werd gestoken door tiener: 'Het is modern om iemand even neer te steken'

"Het lijkt wel of het een hype is geworden. Het is modern om iemand even neer te steken," zegt Loes. Ze wil laten weten wat voor impact een steekincident heeft op slachtoffers. Landelijk gezien lijkt het aantal steekincidenten door minderjarigen te zijn toegenomen. Ook zouden ze vaker een mes bij zich hebben uit zelfverdediging.

Harde cijfers over een eventuele toename van het aantal steekincidenten kan de politie Midden-Nederland niet geven. De politie vermoedt dat dat in Utrecht niet is toegenomen. Hoeveel jongeren met een mes op zak lopen is niet bekend. De politie in Rotterdam heeft wel verder onderzoek gedaan en ziet duidelijk een stijging, waarop de burgemeester maatregelen heeft afgekondigd, waarbij ook ouders worden bestraft voor het gedrag van hun minderjarige kinderen.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek constateert afgelopen week dat in 2019 veel meer minderjarigen zijn opgepakt door de politie. Het grootste deel van die jongeren werd gearresteerd voor vermogensdelicten, zoals bijvoorbeeld winkeldiefstal en een op de tien van de minderjarige verdachten werd opgepakt voor openlijke geweldpleging.

Loes is geschokt dat een 14-jarige haar heeft neergestoken om niets. "Wat gaat er dan bij zo'n kind door het hoofd. Wat voor idioots is dit om sowieso met een stiletto op zak te lopen en dan zomaar een willekeurig iemand te steken."

Op vrijdag 12 april vorig jaar gaat de 60-jarige Loes boodschappen doen in haar wijk. "Er kwam iemand de hoek om en die gaat opeens voor mij staan en ik vraag aan die persoon: 'goh kan ik wat voor je doen? Is er wat aan de hand? En die persoon zegt: 'nee en hier!'. Ik voelde vervolgens wat dofs in mijn buik. De persoon rent weg en ik denk wat gebeurt er toch allemaal en ik zie een stiletto op de grond liggen en toen viel dus het kwartje 'ik ben dus gestoken'."

Niemand helpt Loes nadat ze gestoken is. Ze vertelt dat ze strompelend naar de huisarts gaat die om de hoek van de straat zit. "Ik ben gelijk afgevoerd en ik ben die avond meteen geopereerd. Dat was heftig, want ik had mijn kinderen niet gesproken en op dat moment realiseerde ik mij op de OK van 'o mijn god misschien ga ik wel dood en ik heb nog niks aan mijn kinderen kunnen zeggen'.

Het blijkt om een minderjarige verdachte te gaan die uit zelfverdediging met een mes op zak liep. Bij de uitspraak wordt de 14-jarige ontoerekeningsvatbaar verklaard voor de daad en vrijgesproken. Wel wordt de verdachte veroordeeld voor het dragen van een mes en krijgt de verdachte een voorwaardelijke straf opgelegd van twee jaar Jeugd TBS. Ook krijgt de verdachte een straatverbod en vooral dat laatste is voor het slachtoffer Loes heel belangrijk.

Na de uitspraak gaat de verdachte in hoger beroep en dan vervalt opeens het straatverbod. Dat heeft grote gevolgen voor Loes: "Nu is dat straatverbod vervallen vanwege het hoger beroep. En als ik naar buiten ga wat ik eigenlijk niet meer durf kan ik de persoon zomaar tegenkomen. Ik voel mij eigenlijk gestraft. Terwijl de verdachte gewoon vrij en blij buiten kan lopen en ik niet."

Loes durft intussen haar huis niet meer uit, bang dat ze de verdachte weer tegenkomt. Ze slikt medicijnen en is op zoek naar een nieuwe woning. Ze wil weg uit de wijk Overvecht waar ze zich niet meer veilig voelt en het is gelukt: "Het heeft bijna een jaar geduurd, maar ik ga binnenkort verhuizen."

Babs Lindenau van Slachtofferhulp begrijpt dat slachtoffers soms weg willen bij de plek waar het is gebeurd. "Dat voelt natuurlijk niet rechtvaardig. Maar soms is het nodig. Wij gaan er wel vanuit bij slachtofferhulp dat onze cliënten wel veerkracht bezitten, maar soms is dat helemaal weggeslagen en dan moet je echt van nul weer opbouwen."

Slachtofferhulp begeleidt slachtoffers van delicten en probeert vooral veel uitleg te geven over hoe het rechtssysteem werkt. Babs Lindenau. "Wat ik vooral doe is heel veel uitleggen, meegaan naar gesprekken met de officier van justitie, want het is wel spannend om een zitting bij te wonen zeker als het om jezelf gaat. We proberen vooral de onzekerheden voor zover het gaat weg te halen. Slachtoffers mogen bijvoorbeeld alvast de zittingszaal zien, en informatie maakt toch wel dat je misschien dingen beter kunt plaatsen."

Slachtofferhulp heeft onlangs een witboek overhandigd aan minister Sander Dekker van rechtsbescherming. De organisatie zou graag zien dat de privacy van slachtoffers beter wordt beschermd. "Slachtoffers van misdrijven zijn vaak beschadigd geraakt, lichamelijk en geestelijk. Ook zijn zij vaak bang voor de verdachte, bijvoorbeeld als ze slachtoffer zijn geworden van geweld, stalking of seksueel misbruik. Het is dan extra pijnlijk als in het strafproces de persoonlijke gegevens en soms intieme details in alle openbaarheid worden gedeeld."

Of de privacy altijd gegarandeerd kan worden is de vraag. Volgens een reactie van het Openbaar Ministerie op het witboek kunnen de gegevens van slachtoffers niet zomaar uit de dossiers worden gehaald. "Momenteel wordt in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid in samenwerking met de ketenpartners (OM, Rechtspraak, politie, SHN) onderzoek verricht naar de mogelijkheden van afscherming van privacygevoelige informatie van het slachtoffer. Dat is een ingewikkeld vraagstuk omdat het niet altijd mogelijk en/of zinvol is die informatie af te schermen. Juridisch ligt dit vaak complex."

Het hoger beroep in de zaak van Loes dient dit jaar in juni.