Michael P. betuigt spijt in slotwoord, advocaten pleiten voor acht jaar strafvermindering

Rechtbanktekening van Michael P.
Rechtbanktekening van Michael P. © ANP
DEN DOLDER/UTRECHT - De advocaten van Michael P. (29) vinden dat hij vrijgesproken moet worden van moord met voorbedachten rade op de Utrechtse Anne Faber (25). Ze pleiten voor 20 jaar cel met tbs in plaats van 28 jaar met tbs. Dat werd vanmorgen duidelijk tijdens de tweede zittingsdag van het hoger beroep van hun cliënt.
De verdediging bestempelt het optreden van het arrestatieteam waarmee P. te maken kregen als marteling en als strafbare feiten. "Het is een onherstelbaar vormverzuim door het OM waar een strafvermindering op moet volgen", aldus raadsman Sander de Korte. Hij hekelde de manier waarop P. is aangehouden en ondervraagd. Er is volgens hem bewijsbaar sprake geweest van bedreiging en mishandeling. Dit zou volgens de advocaat bewust niet schriftelijk zijn vastgelegd.
Het OM eiste gisteren 28 jaar celstraf en tbs met dwangverpleging. Dit is gelijk aan de veroordeling van de rechtbank die P. schuldig achtte aan het doden, ontvoeren en verkrachten van Anne. Het OM stelt nu echter dat er sprake is geweest van moord en niet van gekwalificeerde doodslag.

GEEN MOORD

Raadsmannen Niels Dorrestein en Sander de Korte verweren zich tegen het standpunt van het Openbaar Ministerie dat P. Anne met een vooropgezet plan om het leven heeft gebracht nadat hij haar had verkracht. P. handelde volgens zijn advocaten in plotseling opkomende, hevige drift toen Anne begon te schreeuwen. De conclusies van onderzoekers in het Pieter Baan Centrum over zijn stoornissen zouden die stelling ondersteunen.
Advocaat en OM over de aanhouding en het verhoor van Michael P.

VERMINDERD TOEREKENINGSVATBAAR

De advocaten vragen het hof ernstig rekening te houden met de verminderde toerekeningsvatbaarheid van hun clïent. Ze voerden aan dat bij spanning een vervorming van de werkelijkheid plaatsvindt in het hoofd van P. "Boosheid en agressie nemen dan bezit van hem." Deskundigen van het Pieter Baan Centrum hebben bij P. een borderlinestoornis en een ernstige anti-sociale persoonlijkheidsstoornis vastgesteld. Hij zou ook zwakbegaafd zijn. Een seksuele stoornis hebben deskundigen niet kunnen vaststellen, hoewel dus bewezen is dat P. niet alleen Anne heeft verkracht, maar ook twee meisjes in Nijkerk in 2010.

TELEFOON EN GETUIGE

De verdediging stelt dat P. zijn telefoon niet bewust heeft uitgezet en dat niet bewezen kan worden dat zijn Samsung S7 geen accuprobleem had, zoals P. beweert. Daarnaast zijn de verklaringen van een getuige uit de kliniek in Den Dolder onbetrouwbaar, vinden de raadsmannen. P. zou met getuige en medebewoner Perry een hardloopster in het bos zijn tegengekomen. P. zou daarbij hebben gezegd: "Zullen we haar pakken? Maar dan moet ze wel dood!" Volgens P. is dit verhaal gelogen en zou deze Perry zichzelf hebben willen vrijpleiten.
OPGEWACHT?
Ook kan volgens de advocaten niet worden bewezen dat P. Anne al eerder had zien fietsen en haar bewust verderop de route heeft opgewacht en met zijn scooter heeft aangereden. Hij zou haar door het slechte weer nauwelijks kunnen hebben waarnemen.

BLOED

Volgens het OM was het slachtoffer al naakt toen ze om het leven werd gebracht, omdat er geen bloed op haar kleding zat. Maar de verdediging stelt dat het bloed door de regenjas van Anne niet op kleding kwam en door de regen compleet van de jas kan zijn gespoeld.
Na zijn aanhouding zweeg P. over de plaats waar hij Anne had begraven. Volgens de verdediging mag dit niet strafverzwarend werken, omdat volgens de wet niemand aan zijn eigen vervolging en veroordeling hoeft mee te werken. Ook wezen de advocaten op de negatieve gevolgen die P. ondervindt van de enorme aandacht van de media en politiek voor de zaak. De omstandigheden waaronder hij wordt vastgehouden zijn verzwaard en in de toekomst zal zijn naam vaak worden genoemd als het gaat om tbs-beleid, voerde de verdediging aan.
In vergelijkbare zaken is minder hoog gestraft, hield advocaat Dorrestein het hof ook voor. Hij haalde de zaken van Marianne Vaatstra, Milly Boele en Nicole van den Hurk aan als voorbeeld.
Volgens de advocaat-generaal (aanklager) is er wel degelijk sprake geweest van een vooropgezet plan bij het ombrengen van Anne. Na de verkrachting had P. een kwartier de tijd om te bedenken wat hij met haar zou doen. "Een kwartier om te besluiten dat hij haar van het leven zou beroven. Moord is daarom wettig en overtuigend bewezen", aldus de advocaat-generaal.
Familieadvocaat Ruth Jager kreeg na een schorsing van de zitting als eerste de kans om te reageren op het pleidooi van de verdediging. Ze verzette zich tegen hun standpunt dat de regeling voor shockschade te complex zou zijn om in deze strafzitting af te handelen. Volgens Jager is deze regeling juist zo laagdrempelig mogelijk gemaakt om hem voor iedereen toegankelijk te maken.
Het beeld dat de nabestaanden is bijgebleven na de aanblik van het onherkenbare lichaam van Anne is volgens de advocaat zo ingrijpend dat het fysiek pijn doet. Volgens haar is er alle reden om shockschade te claimen. Moeder Elze zei gisteren nog: "Ik zal nooit gelukkig zijn, ik heb levenslang."

REACTIE OP PLEIDOOI

Advocaat-generaal Grimbergen reageerde op het pleidooi met de vaststelling dat er veel meer aanwijzingen zijn voor voorbedachten rade dan de verdediging noemde. P. heeft zich volgens hem ook al eerder moorddadig uitgelaten in relatie met uitspraken over de verkrachting.
Ook noemde hij nog eens de verdwenen sieraden van Anne en het ontbreken van bloed op de kleding van het slachtoffer om aan te tonen dat P. niet de waarheid vertelt. "De samenhang van alle bewijzen en getuigenverklaringen maken duidelijk dat hij met voorbedachten rade handelde."
P. is onder meer in beroep gegaan omdat hij van mening is dat hij geen eerlijk proces heeft gehad door druk vanuit de media en de politiek. Ook dit vindt het OM geen reden voor strafvermindering. "Die aandacht was er ook in de zaak van Nicole van den Hurk en het was daar geen reden voor lagere straf. P. heeft met zijn achtergrond de media-aandacht ook aan zichzelf te danken."
Daarnaast liep hij bij zijn hardhandige arrestatie een breuk op in zijn schouder waar hij nog altijd last van zegt te hebben. "Ik kan mijn backhand niet goed gebruiken bij tennis en heb last bij hoog tillen", citeerde de NOS. De advocaat-generaal zei gisteren al dat hij niet vindt dat P. vanwege de hardhandige aanhouding en de ondervraging zonder cautie aanspraak kan maken op strafvermindering.

LAATSTE WOORD P.

Het laatste woord was vandaag aan Michael P. Als eerste bood hij zijn excuses aan de advocaat-generaal aan voor zijn boze en agressieve houding van gisteren. In zijn voorbereide verklaring zei P. dat hij vaak aan Anne denkt. "Als ik kunst zie, denk ik: was ze directrice van een museum geworden? Als ik sport: had zij dit ook leuk gevonden? Als ik muziek luister: had zij dit ook mooi gevonden? Was ze moeder geworden? Was ze gelukkig geworden met haar vriend?" En over de familie van Anne, zei hij: "Ik weet dat ze me haten, en terecht. Ik vind het verschrikkelijk wat ik hun heb aangedaan. Het spijt me!"