Utrechtse verdachten ontkennen betrokkenheid bij reeks plofkraken

© RTV Utrecht / Timo Anceaux
UTRECHT/LEERSUM - De vier Utrechtse mannen die worden verdacht van een reeks plofkraken en pogingen daartoe in de provincies Utrecht, Gelderland en Noord-Brabant, ontkennen hun betrokkenheid en weigeren antwoord te geven op de vragen van de rechtbank. Dat werd vandaag duidelijk tijdens de inhoudelijke behandeling.
De incidenten vonden plaats tussen december 2017 en februari 2018. De daders opereerden in verschillende samenstellingen. De aanwezige verdachten waren Jacky E., Steven K. en Roger K. uit Utrecht. Abdel T. uit Nieuwegein was niet aanwezig in de rechtszaal. Zijn advocaat gaf bij aanvang van de rechtszaak niet te weten waarom. Hij mocht het proces tegen hem in vrijheid afwachten.

CRIMINELE ORGANISATIE

De politie omschrijft het viertal als een criminele organisatie met een vaste taakverdeling. Roger K. deed de voorverkenning, huurde bussen en zocht uitvoerders voor de plofkraken. Zijn neef Steven voerde ook voorverkenningen uit, huurde en prepareerde bussen en was de chauffeur van de uitvoerders.
Jacky E. was volgens de politie uitvoerder van vijf plofkraken of pogingen daartoe. Hij huurde ook weleens een bus. Abdel T. zou als uitvoerder betrokken zijn geweest bij drie plofkraken. Voor de zaak is drie dagen uitgetrokken. Waarschijnlijk komt het OM donderdag met een strafeis.

TELEFOONGEGEVENS

De politie koppelde de verdachten aan elkaar met behulp van telefoongegevens. Zo werden de zakelijke en privénummers van de verdachten gebruikt, maar ook andere telefoonnummers werden ingezet om onderling contact te kunnen leggen. De drie aanwezige verdachten verklaarden tegenover de rechter deze nummers niet te herkennen.
Tijdens telefoongesprekken die door de politie zijn afgetapt, spraken de verdachten over vage nachtelijke werkzaamheden. Roger K. droeg tijdens de plofkraken een enkelband vanwege andere plofkraken waarvan hij werd verdacht.

TWEEDE PLOFKRAAK DRUTEN

De rechter behandelde eerst de meest recente plofkraak. Dat was in de nacht van 22 op 23 februari 2018 in Druten op een ING-pinautomaat in de Albert Heijn. De daders gebruikten zelfgemaakte explosieven en een soort pizzaschuif met een gebogen handvat. Dit gereedschap wordt doorgaans gebruikt om pinautomaten open te breken en werd aangetroffen in de scooter van een van de verdachten.
Vanwege de werkwijze koppelde de politie al snel eerdere plofkraken aan elkaar. Jacky E. en Abdel T. werden in Druten op heterdaad betrapt en opgepakt. Jacky E. bekende, maar wilde toen niet zeggen wie er verder bij aanwezig waren of door wie hij werd aangestuurd.
Tijdens de bewuste nacht werd een busje gespot met daarin drie verdachte personen. Later die nacht troffen agenten een slapende Steven K. in het busje van zijn bouwbedrijf. Daarover verklaarde hij dat hij last zou hebben gekregen van zijn diabetes. Hij zei niet te weten waar de andere inzittenden waren gebleven en wie het waren.
Politie-onderzoek wijst uit dat de zakelijke telefoon van Steven K. op de route naar de woningen van de medeverdachten werd aangestraald, maar ook op de weg naar Druten. Deze werktelefoon lag volgens K. altijd in de bus voor zijn personeel. Hij verklaarde dat hij die avond "gewoon gezellig" een rondje was gaan rijden met vrienden. Met hoeveel personen dat was, wist hij niet meer. Jacky E. en Abdel T. gingen met een scooter naar de supermarkt, die ze met een ander busje naar Druten hadden gebracht.

PLOFKRAAKPOGING MADE

Daarna ging de rechter in op een plofkraakpoging op 22 december 2017 bij de Albert Heijn in het Brabantse Made. Bij die poging werd een door Steven K. gehuurde Mercedes Sprinter gebruikt. K. zei dat hij die bus huurde voor een bouwklus en hem daarna uitleende. Aan wie wilde hij in de rechtbank niet zeggen. De sleutel van het voertuig werd later teruggevonden in een opbergvak van de bedrijfsbus waarin Steven K. op de avond van de plofkraak in Druten slapend werd aangetroffen.
In de Mercedes Sprinter lagen ook allerlei spullen die bij de plofkraakpoging zijn gebruikt, waaronder explosieven en de zogenoemde pizzaschuif. Het dna van Jacky E. werd daarnaast aangetroffen op persoonlijke spullen in de bus. Er was ook een dna-mengprofiel met een spoor van Steven K. Een andere persoon van wie dna werd gevonden, zegt Steven K. niet te kennen.
Van de kraak zelf zijn ook bewakingsbeelden waarop te zien is hoe de daders te werk gaan. Met een breekijzer gaan ze de pinautomaat te lijf.

MISLUKTE PLOFKRAAK LEERSUM

De verdachten probeerden ook een pinautomaat in Leersum te kraken. Dat gebeurde op 29 december bij een Albert Heijn aan de Honingraat. Een omwonende van de Albert Heijn in Leersum hoorde de daders in accentloos Nederlands met elkaar spreken. Ze hadden een rode scooter bij zich. Toen zij werden aangesproken, gingen ze er op de scooter vandoor. Een bankmedewerker ontdekte later dat er explosieven in de automaat zaten. Het bovengelegen appartementencomplex werd na de vondst ontruimd.
Volgens het OM waren de neven Steven en Roger K. met Abdel T. bij de plofkraakpoging betrokken, zo blijkt uit de telefoongegevens en de informatie van de enkelband van Roger G. In de rechtbank ontkende Steven in Leersum te zijn geweest, Roger beriep zich op zijn zwijgrecht.
De bus die de daders gebruikten, werd gehuurd door een meneer Y., die in gezelschap was van Steven K. Op een gevonden lont om vuurwerk aan te steken zat zijn dna.

PLOFKRAAK DIDAM

Bij een plofkraak in Didam op 7 januari 2018 vond een ontploffing plaats en hield de politie twee personen aan. Dit duo, aangeduid met P. en S., werd eerder in hoger beroep veroordeeld tot 30 maanden cel, waarvan 10 maanden voorwaardelijk. Volgens het OM waren Steven en Roger K. ook betrokken bij deze plofkraak. De schade aan het pand was aanzienlijk en er waren twee niet ontplofte pizzaschuiven met springstof achtergebleven.
De opgepakte mannen zaten in een zwarte Renault-bestelbus en hadden 83.000 euro aan met inkt bevlekte bankbiljetten bij zich. In de bus stond ook een rode scooter en er lagen een voorhamer en breekijzer in de wagen. De zakelijke telefoons van de neven waren in Didam aangestraald en er zijn bewakingsbeelden van het incident. Steven verklaarde zichzelf niet te herkennen op die beelden.
Een van de veroordeelden legde eerder een verklaring af over het plan om een geldautomaat te kraken in Didam. Daar waren volgens de dader ook de twee neven bij aanwezig. De twee uitvoerders werd voor hun deelname een relatief klein geldbedrag toegezegd, het grootste deel van de buit zou echter naar de opdrachtgevers zijn gegaan omdat zij de noodzakelijke spullen leverden.
De vier Utrechtse verdachten lijken onderdeel te zijn van een veel grotere groep, zo werd tijdens de inhoudelijke behandeling duidelijk. "Er worden tot nu toe namen van zeker drie andere betrokkenen genoemd", meldt rechtbankverslaggever Riks Ozinga.
FINANCIËLE VORDERINGEN
Tijdens de zitting kondigde ING aan een schadevergoeding te willen voor de gepleegde plofkraken. Ook Rabobank is van plan zich hierbij aan te sluiten. De advocaat van Jacky E. protesteerde hier tegen. Volgens hem kost dit heel veel kostbare procestijd en moeten benadeelde partijen maar een civiele procedure starten. De advocaat van Steven K. sloot zich daarbij aan.
Toch ging de rechter akkoord met het indienen van een financiële vordering, op voorwaarde dat de stukken morgenochtend binnen zijn. ING kondigde daarop aan morgen met een schadeclaim te komen van ongeveer 40.000 euro.

PLOFKRAAK BUREN

Na de lunchpauze ging de rechtszaak verder met de plofkraak in Buren, gepleegd op 7 december 2017. De uitbater van een oliebollenkraam zag een paar weken eerder twee verdachte mannen rond de pinbox lopen. Een derde verdachte wachtte in een donkere Volkswagen Golf. Mogelijk ging dit om een voorverkenning.
De geldautomaat werd opgeblazen met een pizzaschuif en het hoogst explosieve flitspoeder. Dit is een explosief mengsel dat voornamelijk bij vuurwerk wordt gebruikt. De enkelband van Roger K. en de lichte bedrijfsbus van Steven K. werden bovendien opnieuw in de buurt van het plaats delict gespot.

EERSTE PLOFKRAAK DRUTEN

De rechtbank besprak ook een eerdere plofkraak in Druten, op 25 januari 2018. Ook bij dit incident zijn volgens het OM Steven K., Jacy E. en Abdel T. betrokken. Dat blijkt uit camerabeelden en telefoongegevens.
Daarna ging de rechter in op de plofkraak op 9 februari in Zetten. De daders gingen bij dit incident op dezelfde manier te werk. Bij de plofkraak werd de pui van een Albert Heijn verwoest. De pinautomaat werd opengebroken en was van binnen beschadigd.
Tot slot kwam de plofkraakpoging op 21 februari 2018 in Boxmeer aan bod. Ook van dit incident zijn camerabeelden. Zo is een scooter te zien die volgens de politie dezelfde is als het exemplaar dat twee dagen later werd gevonden bij de mislukte kraak in Druten. Ook de Ford Transit-bus van Steven K. werd in Boxmeer gezien. Hij zou ook telefonisch contact hebben gehad met Abdel T. In de rechtszaal zei hij zichzelf niet in de geluidsopname te herkennen.

ACHT PLOFKRAKEN IN HET KORT

De vier verdachten staan dus terecht voor acht plofkraken. Hieronder staan de zaken op chronologische volgorde beknopt samengevat, inclusief de namen die volgens het OM bij dat incident betrokken zijn.
1. Buren: 7 december 2017 - ontploffing en poging diefstal.
Betrokken: Steven, Roger en Jacky.
2. Made: 22 december 2017 - poging ontploffing, poging diefstal met vernieling.
Betrokken: Steven, Abdel, Jacky.
3. Leersum: 29 december 2017 - poging ontploffing, poging diefstal met vernieling.
Betrokken: Steven, Roger, Abdel.
4. Didam: 7 januari 2018 - ontploffing, vernieling en diefstal.
Betrokken: Steven, Roger.
5. Druten: 25 januari 2018 - poging ontploffing, vernieling en diefstal.
Betrokken: Steven, Jacky, Abdel.
6. Zetten: 9 februari 2018 - poging ontploffing, poging diefstal met vernieling.
Betrokken: Steven.
7. Boxmeer: 21 februari 2018 - poging ontploffing, vernieling en poging diefstal.
Betrokken: Steven, Abdel.
8. Druten: 22-23 februari 2018 - poging ontploffing, poging diefstal met vernieling.
Betrokken: Steven, Jacky, Abdel.

VERDACHTEN

De 24-jarige Jacky E. mag het proces momenteel in vrijheid afwachten, maar draagt een enkelband. De reclassering denkt dat de kans op herhaling bij hem klein is. Hij heeft werk en wordt binnenkort vader. Bij een gevangenisstraf zal hij de geboorte van zijn kind missen en mogelijk zijn baan verliezen.
Voor Steven K. is het een ander verhaal. Hij zat negen maanden in voorarrest en heeft een strafblad van zes pagina's. Reclassering gaf tijdens de zitting aan moeite te hebben met zijn "ontkennende houding". In het normale leven werkt Steven samen met zijn vader in een eigen bedrijf. Een gevangenisstraf zou een klap zijn voor het familiebedrijf.
Verdachte Roger K. werd vorig jaar als onderdeel van de Utrechtse plofkraakbende veroordeeld tot vijf jaar cel. Hij was onder meer verantwoordelijk voor een plofkraak in Soest. Tegen de uitspraak ging hij in hoger beroep. Tijdens de inhoudelijke behandeling gaf hij aan dat hij na het uitzitten van zijn straf verder hoopt te kunnen gaan met zijn klusbedrijf.
De afwezige Abdel T. heeft ook een strafblad, onder meer vanwege drugsgerelateerde zaken en een mishandeling. Het gaat niet om recente zaken.
Donderdag gaat de zaak verder. Het OM komt dan met een strafeis.