Helft Utrechtse gemeenten vreest tekort op kosten thuiszorg

PROVINCIE UTRECHT - Bij de helft van de gemeenten in de provincie Utrecht dreigt dit jaar een tekort op de WMO, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Dat blijkt uit onderzoek van RTVUtrecht.
Uit de WMO wordt onder meer de huishoudelijke hulp betaald of mensen kunnen bijvoorbeeld een rollator krijgen, zodat ze zo lang mogelijk thuis kunnen wonen. Sinds 2015 zijn de lokale overheden verantwoordelijk voor de zorg. Hiervoor krijgen ze geld van het rijk.
De tekorten op de WMO zijn opvallend, omdat de meerderheid van de gemeenten de afgelopen jaren vooral overschotten hadden. Nu lijken ze niet meer rond te komen met het geld van het Rijk. Op deze digitale kaart kunt u de bedragen van uw eigen gemeente zien.

RENSWOUDE

Neem de gemeente Renswoude. Op een begroting van ruim 7 ton verwacht de gemeente dit jaar een tekort van zo'n 45.000 euro. Vorig jaar nog hielden ze juist 100.000 euro over.
Toch is de wethouder tevreden met het beleid. "Je zou nu kunnen zeggen dat we op een goed voorzieningenniveau zitten voor de WMO. Elk jaar houden we een enquête onder alle WMO-gebruikers en 90 tot 95 % is tevreden tot zeer tevreden."
Renswoude houdt nu zelfs rekening met een jaarlijks tekort van ruim 45.000 euro, maar dat kan gedekt worden uit de reserve, die ze de afgelopen jaren hebben opgebouwd.

TARIEVEN

De tekorten op de begroting hebben te maken met de stijging van de tarieven in de thuiszorg. Voorheen betaalden gemeenten te weinig voor de huishoudelijke hulp die werd geleverd. De kosten voor de thuiszorginstellingen waren hoger dan dat ze ervoor betaald kregen. Die tarieven zijn nu bepaald op de reële kosten.
De gemeente Veenendaal zegt dat de stijging van die tarieven een belangrijke reden is voor het tekort op de begroting van de WMO, maar er zijn meer redenen.
"Daarnaast zien we dat inwoners steeds ouder worden en dat er meer ouderen zijn (vergrijzing). Dit zien we ook terug in Veenendaal wat er toe leidt dat meer inwoners gebruik maken van de ondersteuning vanuit de WMO."

ABONNEMENTSTARIEF

Komend jaar gaat er nog meer veranderen. Het Rijk heeft het abonnementstarief bedacht. Iedereen die in 2019 een beroep doet op de huishoudelijke hulp betaalt dan 17,50 euro per maand ongeacht de hoogte van je inkomen en ongeacht de hoeveelheid uren die je krijgt. Dit jaar moest je nog een eigen bijdrage naar inkomen betalen.
Gemeenten maken zich zorgen over de invoering van dat abonnementstarief. Ze vrezen dat steeds meer mensen een beroep zullen doen op de huishoudelijke hulp.
Wethouder Wijs van Renswoude: "Die nieuwe regels die natuurlijk uit Den Haag komen, zoals dat abonnementstarief, niemand kan dat overzien. Als je de geluiden vanuit de VNG - Vereniging van Nederlandse Gemeenten - hoort dan is dat hel en verdoemenis, want dat zal tot hele grote vraagstijgingen leiden."

NIEUWEGEIN

Ook in Nieuwegein vrezen ze dat de vraag naar de WMO gaat stijgen door de nieuwe regels uit Den Haag, maar toch heeft de gemeente er wel vertrouwen in. Als één van de weinige verwacht Nieuwegein een overschot van 898.000 euro. Vorig jaar was er een tekort van 497.000 euro, maar na verhoging van het budget in 2018 houden ze nu dus weer geld over. Dat overschot gaat naar de reserve voor het sociaal domein, waar nu bijna 5 miljoen euro in zit.
Wethouder Hans Adriani: "Dat klopt. We hebben in de jaren voor de decentralisatie van de WMO een potje gemaakt, een reserve voor het sociaal domein, omdat we aan zagen dat de tekorten zouden kunnen oplopen. Dat gebeurt nu ook en we willen investeren in het verbeteren van de zorg en we zijn nu heel blij dat we dit potje hebben."
Nieuwegein is dus voorbereid. Ze investeren onder meer in een grotere keus aan dagbesteding voor ouderen. Die 5 miljoen euro zal, volgens de wethouder, in 2021 leeg zijn. "En de bedoeling is dat we dan de zorg zodanig georganiseerd hebben dat we het binnen de budgetten kunnen doen."
Dreigend tekort op thuiszorg in veel gemeenten