Van Rossem over het Belgenmonument: "Hier kunt u een goede les over vluchtelingen leren"

Van Rossem over het Belgenmonument: 'Hier kunt een goede les over vluchtelingen leren'
Van Rossem over het Belgenmonument: 'Hier kunt een goede les over vluchtelingen leren' © rtv utrecht
AMERSFOORT - Het grootste oorlogsmonument van Nederland staat niet op de Dam in Amsterdam maar in Amersfoort. En het betreft niet een monument voor de Tweede Wereldoorlog, maar de Eerste Wereldoorlog.
Het gigantische monument ligt nu verborgen tussen de bomen op de Amersfoortse Berg. In 1917 werd het gebouwd door Belgische soldaten die hun dankbaarheid wilden tonen voor de opvang van één miljoen vluchtelingen tijdens die grote oorlog. Maarten van Rossem krijgt in Van Rossem Vertelt een rondleiding van historicus Cornelis van der Bas op het monumententerrein.
Een miljoen vluchtelingen. Hoe zouden we daar nu op reageren?
Maarten
Maarten: "Eén miljoen vluchtelingen in die eerste maanden van de Eerste Wereldoorlog, op een bevolking van toen nog maximaal 8 miljoen Nederlanders. Dat is toch spectaculair te noemen. Hoe zouden we daar nu op reageren?"

VERVELING

Historicus Cornelis van der Bas vertelt dat de komst van dit grootste monument twee oorzaken heeft. "De Belgen werden opgevangen hier in de regio in verschillende kazernes, maar het waren er zo veel, dat uiteindelijk Kamp van Zeist werd gebouwd. Een Barakkenkamp voor nog eens dertien duizend soldaten. En die soldaten moesten natuurlijk wel bezig gehouden worden. Ze verveelden zich dood. Dus besloot de Nederlandse regering en samen met de Belgische regering dat ze scholing kregen en een vak konden gaan leren. En om hun geleerde vak in praktijk te brengen en om een manier te vinden om Nederland daarvoor te bedanken, werd dit monument door de nieuw geschoolde soldaten gebouwd."

REKENING

Maarten leest een plaquette op het grote gebouw, waarop staat dat het monument pas in 1938, ver na de eerste wereldoorlog, is overgedragen aan Nederland. Cornelis: "Ja, dat komt omdat de relaties tussen België en Nederland na die oorlog snel bekoelde. De dankbaarheid verdween toen Nederland in de ogen van de Belgen de oorlogsmisdadiger Keizer Wilhelm II uit Duitsland als vluchteling opnam. En er was nog een grote oorzaak; de Nederlanders stuurde achteraf een rekening van bijna 60 miljoen gulden voor de opvang van de Belgische soldaten. Daar waren ze niet erg mee ingenomen.
Hoe het uiteindelijk afloopt met de onverwachte rekening en de bekoelde relaties tussen de Belgen en de Nederlanders kunt u zien in de onderstaande aflevering van Van Rossem Vertelt.
Van Rossem Vertelt over het belgenmonument in Amersfoort