Van Rossem terug naar zijn jeugd door levertraan en medicinale tandpasta

AMERSFOORT - Het plan om met Maarten van Rossem bedrijventerrein De Nieuwe Stad in Amersfoort te bezoeken loopt anders dan verwacht. Het idee was om te kijken hoe oud industrieel erfgoed, in dit geval de Erdall/Prodentfabriek, nieuw leven wordt in geblazen door er een hip bedrijventerrein van te maken. Maar Maarten raakt gaandeweg het bezoek steeds meer gefascineerd door de vele producten die door de jaren heen in de fabriek zijn gemaakt. Producten die, zoals hij zelf nostalgisch zegt, "mijn jeugd hebben ingekleurd".

PELIKAAN

Bij de ingang van de oude fabriek aan de kade van de Eem ontmoet Maarten historicus Jan Carel van Dijk. Hij heeft verschillende boeken geschreven over de geschiedenis van de fabriek en het terrein. Als ze het terrein oplopen zien ze direct al een standbeeld van het symbool van de fabriek, een pelikaan.

PRODUCTEN

Jan Carel vertelt dat in de fabriek sinds het ontstaan in 1936 heel veel producten zijn gemaakt. "Op de meeste producten kwam dat symbool van de pelikaan terecht." Hij noemt er een aantal op: "Erdal schoencrème, Peli wrijfwas, Tana schoenpasta, Duc schuurpoeder, Ridder poetsextract, Vlido vliegenvangers, Prodent tandpasta, Kek tapijtreiniger, Valma autoproducten, Halitran levertraan en Medinos tandpasta."

VIEZE ZOOI

De lijst duizelt Maarten een beetje. Hij schrikt op bij het woord Medinos. "Daar moest ik vroeger mijn tanden mee poetsen van m'n moeder. Gatverdamme. Medicinale tandpasta. Vrij dure tandpasta in een gele tube met zo'n wit hondje erop zodat het nog een beetje vriendelijk leek. Wat een vieze zooi."

HALITRAN

Jan Carel zegt dat hij zelf geen Medinos gebruikte, maar dat hier ook iets werd gemaakt dat hij vies vond. Hij moest vroeger ook Halitran levertraan slikken. Maarten ook: "Dat ken ik, maakten ze dat vieze spul hier?" Jan Carel vertelt dat hij, voordat de capsules kwamen, van z'n moeder theelepels met levertraan kreeg. "Wat een ranzig spul. Later kwam de grote oplossing: levertraan werd in capsules gedaan, gelatine capsules en dan kon je dat in één keer doorslikken. Je kreeg wel als je een boertje moest doen nog een klein beetje die levertraan smaak in je mond, maar dat was beter dan zo'n theelepel."
Naarmate het gesprek vordert verdwijnt bij Maarten langzaamaan de interesse in het huidige bedrijventerrein. Het gesprek gaat steeds meer over de vele herkenbare producten die hier tot 2012 in de fabriek zijn gemaakt. "Het is een mooie geschiedenis van producten die eigenlijk toen niet zoveel indruk op me maakte, behalve dat er wel hele vieze tussen zaten. Maar nu vormen ze een schilderij die de wereld van mijn jeugd schildert. Ik voel me nostalgisch en daardoor een oude man in de Nieuwe Stad."

Van Rossem gaat terug naar zijn jeugd door levertraan en medicinale tandpasta